Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

Nieuws

Noord-Hollandse polderarchieven weer in beheer bij het hoogheemraadschap van Rijnland 

22 okt 2025 - Op woensdag 15 oktober verhuisde meer dan 35 strekkende meter archief van het Noord-Hollands Archief (NHA) te Haarlem naar Leiden. Het ging om de archieven van 18 polders die tot 1979 als zelfstandige bestuurlijke eenheden binnen het gebied van Rijnland lagen.  Even terug in de tijd Per 1 januari 1979 fuseerden deze polders met de Haarlemmermeerpolder tot het waterschap Groot-Haarlemmermeer. Het nieuwe waterschapsbestuur zetelde in het Polderhuis van de voormalige Haarlemmermeerpolder in het centrum van Hoofddorp. Waterschap Groot-Haarlemmermeer liet de archieven van zijn rechtsvoorgangers door een extern bureau bewerken en bracht ze in 2003 over naar de Archiefdienst voor Kennemerland in Haarlem. Alleen het archief van de Haarlemmermeerpolder bleef in de archiefruimte in Hoofddorp achter. Per 1 januari 2005 hielden zowel het waterschap en de archiefdienst als zelfstandige organisaties op te bestaan. Waterschap Groot-Haarlemmermeer ging op in het hoogheemraadschap van Rijnland, de Archiefdienst voor Kennemerland in het Noord-Hollands Archief (NHA). De polderarchieven waren vanaf 2005 in beheer bij het NHA. Later werd daarvoor een dienstverleningsovereenkomst afgesloten tussen Rijnland en het NHA. Onder één dak  In 2024 besloot Rijnland de overeenkomst te beëindigen en de archieven weer zelf in beheer te nemen. Rijnland beschikt over een eigen archiefbewaarplaats en een eigen archiefdienst. In de bewaarplaats is ruimte genoeg om de archieven een plek te geven. Rijnland beheert ook de archieven van het waterschap Groot-Haarlemmermeer en de Haarlemmermeerpolder. Door de polderarchieven weer zelf te gaan beheren, is de complete waterstaatkundige geschiedenis van de regio nu onder één dak beschikbaar.I Nieuwsgierig?  Bekijk welke polderarchieven nu bij Rijnland in beheer zijn (toegangen met de codes 2.6.3 t/m 2.6.17). Voor inzage kun je contact opnemen met onze archiefdienst via archief@rijnland.net

Nieuwsbrief oktober 2025 

20 okt 2025 - De Nieuwsbrief is in te zien door op onderstaande link te klikken. Link naar Nieuwsbrief oktober

Nieuwsbrief oktober 2025 

19 okt 2025 - Terugblikken op de Erfgoeddag; de Monumentenwacht op tournee langs gemeenten; wat archeologie ons leert over klimaat; en antwoorden op de vraag hoe we historische stadsparken kunnen behouden. Dat en meer lees je in de oktober-nieuwsbrief! Link naar de Nieuwsbrief

Genealogieën en verhalen van Rijnlandse en Kennemerlandse Voorouders deel II 

5 okt 2025 - Familiegeschiedenissen uit de regio Rijnland en Kennemerland Familieverhalen worden altijd verteld en soms worden ze opgeschreven. Het liefst wil je dan natuurlijk ook dat ze ook worden gelezen. De afdeling Rijnland en Kennemerland van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) besloot een oproep te doen om deze verhalen te verzamelen. En deze oproep vond gehoor bij verschillende schrijvers. Nu zijn dertien verhalen uit de regio Rijnland en Kennemerland gebundeld in dit boek. Het zijn stuk voor stuk verhalen met een bijzondere inhoud, zoals verschillende genealogische zoektochten, een emigratieavontuur naar Rusland begin 20ste eeuw, een vermissing van heel lang geleden die eindelijk wordt opgelost, een veroordeling in het verleden waarbij de man vrijuit gaat voor overspel en de vrouw gestraft. In dit boek komt met name de waardering voor vrouwen uit het verleden naar voren. Kortom, het is een interessante mix geworden van verhalen over gewone mensen uit de geschiedenis van de regio Rijnland en Kennemerland met de volgende inhoud: Salomon Benjamin van Kloeten en Breestraat 52 te Leiden. Piet de Baar   De Matriacirkel van Trijntje Vink (1751-1819) uit Noordwijk aan Zee. Carla van Beers De Valkenburgse (ZH) Maria Kleijn werd veroordeeld tot 40 jaar verbanning wegens het plegen van vele diefstallen en het meerdere malen gelegenheid geven tot overspel. Jan van Egmond   Helena wordt Magdalena? Een reis van Tholen naar Leiden. Hans van Felius   Dirk van Alkemade en het Huys te Zassenem (Ter Leede). Aad van der Geest   Hollandse klompen uit Rusland: klompenmaker Arij Willem Bouman en zijn reizen naar Keizerrijk Rusland. Djoeke Gubler-Leeuwenhoek   Iedere tekening heeft een verhaal: de hospita’s van Beestenmarkt 48. Har van Fulpen en Ger Koper   Wij, vrouwen van het platteland! Cor Langeveld   De Haarlemse broers Mes, Napoleon en naar de Barrebiesjes gaan. Wijnand Mes   De ‘vrouwtjes’ van de Heeren studenten in Leiden. Ank Poland Rijk, maar met geld is niet alles te koop. Het leven van Wijnanda Petronella van Hoolwerff. Yvonne Prins   Een genealogische speurtocht naar een familiegeheim, eindigend aan de Zijlpoort. Ab Stikkelorum   Trijntje Cornelis en Maria Rijckaert. Twee Leidse vrouwen. Sytske Visscher     Verschenen 27 september 2025. Uitgave in eigen beheer, 206 pag. Prijs: € 25,-. Plus eventuele verzendkosten Bestellen bij: penningmeester-ryn@ngv.nl

ELO Nieuwsbrief september 2025 

2 okt 2025 - Commissaris van de koning op bezoek Eerder deze maand ontvingen we in het Gravensteen burgemeester Peter Heijkoop en Commissaris van de Koning Wouter Kolff. Samen met directeur Arthur Barendsen en gemeentearchivaris Cor de Graaf bekeken zij bijzondere archiefstukken. Dit was één van de eerste ontvangsten in het Gravensteen. Ons tijdelijke onderkomen dat we gebruiken gedurende de verbouwing — zowel als werkplek voor onze medewerkers als voor publieksactiviteiten. We houden je op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.  Link naar de Nieuwbrief
Naar het nieuwsoverzicht

Agenda eendaags

Geen eendaagse items in de agenda van Stichting Diogenes Leiden.

Naar de agenda

Agenda meerdaags

Geen meerdaagse items in de agenda van Stichting Diogenes Leiden.

Naar de agenda

Artikelen

Dirk van Alkemade en het Huys te Zassenem. (Ter Leede)

27 okt 2025 - De tot nu toe gepubliceerde en tevens zeer uiteenlopende genealogieën van het geslacht Alkemade hebben in het verleden de nodige pennen in beweging gebracht, maar hebben geen eenduidige verklaring teweeg kunnen brengen. Lees hoe de van oorsprong veldnaam Alkemade overgaat naar het geslacht van die naam. Ervaar de locatie van deze oorspronkelijke Alkemade, de verklaring van de naam en de verdere lotgevallen van de familie. De eerste aanwijsbare Dirk van Alkemade die we in de geschriften tegenkomen geeft, vóór oktober 1206, tegen een terugbetaling van 10 pond, het in Noordwijk gelegen tiendblok ‘Alkemade’ terug aan de abdij van Egmond. ‘In Noirtiche partem decime, redemit (redemit = ingewisseld) a Theoderico de Alkmade, decem Libris (10 pond).

Rijnlandse ontginningen op hoogveen of laagveen

28 sep 2025 - Lang gold het idee dat de middeleeuwse ontginningen in Rijnland plaatsvonden op grote hoogveenkoepels, geschikt voor landbouw en turfwinning. Dik Parlevliet toont echter aan dat dit beeld grotendeels op aannames berust. Historische en archeologische gegevens wijzen erop dat de eerste ontginningen begonnen langs Rijnoevers en kreken, en zich uitbreidden naar laagveen- en bosveengebieden. Dit land was vruchtbaar en bruikbaar voor graanteelt, terwijl hoogveen zuur en ongeschikt was. Methoden om hoogveen te verbeteren waren in de Middeleeuwen nauwelijks uitvoerbaar. Turfwinning groeide wel in belang, gedreven door de vraag naar brandstof. Bronnen uit de 14e en 15e eeuw tonen bovendien aan dat op veengrond nog rogge en gerst werd verbouwd. Natuurlijke processen, zoals de afdamming van de Rijn bij Wijk bij Duurstede, vergemakkelijkten de ontwatering. Parlevliet concludeert dan ook dat de Rijnlandse ontginningen grotendeels plaatsvonden op laagveen, en dat het beeld van één uitgestrekt hoogveenmassief moet worden herzien.

De geschiedenis van het huis Adegeest in Voorschoten.

23 aug 2025 - Het huis Adegeest dateert uit de dertiende eeuw en was toen eigendom van het geslacht Van Wassenaer. Misschien is Adegeest nog ouder maar daarvan zijn geen gegevens bekend. Na 1395 had het geslacht Van den Bosch Adegeest in leen van de graven van Holland. Tijdens het beleg van Leiden in 1573/1574 is Adegeest vermoedelijk verbrand. In 1672 kreeg Johan van der Meer Adegeest in vrij eigendom en kreeg hij het recht om bij Adegeest twee zwanen te houden. Johan bouwde een nieuwe buitenplaats op de plaats van de middeleeuwse boerderij en liet op enige afstand van de buitenplaats een nieuwe boerderij bouwen. In 1863 is de buitenplaats afgebroken. Nabij de buitenplaats stond een boerderij die nog steeds bestaat. In 1961 werd Adegeest door de gemeente onteigend en werden er ongeveer 1300 huizen in de nieuwe wijk Adegeest gebouwd.

‘Kniertje in Opstand’.

15 jul 2025 - Sjaak van der Velden beschrijft hoe in februari 1990 een vijftigtal vrouwen in staking gingen bij het Katwijkse bedrijf Ouwehand. Zij waren hun tweederangspositie als visverwerkers meer dan zat. Zij waren oproepkrachten en vreesden door uitzendkrachten vervangen te worden. Zij wilden gewoon een vast contract en binnen de CAO vallen. Daarnaast waren er nog heel wat andere klachten. De staking werd indertijd geschetst als een spontane actie. Van der Velden laat echter zien dat de Dienstenbond FNV een belangrijke rol speelde. De Katwijkse ‘Kniertjes’ namen wel het initiatief, overigens na een lange voorgeschiedenis. Steunde de FNV de staking, het CNV – de grootste bond bij Ouwehand – deed dat niet. Andere arbeiders lieten zich dan ook makkelijk door de directie opjutten tegen de staaksters. Van der Velden laat zien hoe het eraan toeging bij deze (kleine) staking met bijeenkomsten in de Ontmoetingkerk, eigen stakersliedjes en het bewerken van de pers. Uiteindelijk wonnen de vrouwen. Na een week verklaarde de directie dat de CAO 1990 ook op hen van toepassing zou zijn. Op 16 maart vierden de vrouwen daarom feest. Voor de vrouw die voorop ging kreeg het gebeuren later echter een nare nasmaak. Zij werd ontslagen omdat ze te negatief over de producten van Ouwehand had gesproken in een interview.

Op weg naar de Corbulotunnel

3 jul 2025 - De komst van de automobiel ruim een eeuw geleden bracht grote veranderingen aan het wegennet met zich mee. Aanpassingen die niet direct en niet zonder slag of stoot zijn gerealiseerd. In onze omgeving kwam er een nieuwe weg door de Haarlemmermeer langs Schiphol, Rijksweg 4, nu A44. Nog voor de Tweede Wereldoorlog waren er ook plannen voor de 4a langs de oostkant van Leiden en om beide wegen met tunnels te verbinden. Deze, nu de A4, werd pas in 1968 voltooid. De toen al gewenste verbinding tussen beide rijkswegen kwam pas in 2024 tot stand. In het rijk geïllustreerde artikel staan de vele hobbels beschreven die genomen moesten worden om zo ver te komen. Een proces waarin mejuffrouw Begeer van de Zilverfabriek in Voorschoten een markante rol speelde. Bijna een eeuw na de eerste initiatieven kon de Corbulotunnel in de Rijnlandroute, de N434, geopend kon worden. De verbinding tussen A4 en A44 en daarmee de ontsluiting van het zuidelijk deel van de Duin- en Bollenstreek is daarmee een feit.
Naar de artikelen

Deze website wordt mede mogelijk gemaakt door

Advertentie