Alle artikelen van Stichting Oud Alkemade
De Zuiderhem aan een gevaar ontsnapt
Aantal pagina's: 4
Grootte: 0,3 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Geert-Jan van Beek
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders nr. 158, juni 2022
In april 1930 bericht de Nieuwe Leidsche Courant dat de gemeente Haarlem tussen Rijnsaterwoude en Woubrugge een deel van het rietland en bijbehorend water De Zuiderhem wil kopen. Dit veroorzaakt veel tumult, en niet alleen onder de vissers. Ook diverse nationale (watersport)bonden, de ANWB en Natuurmonumenten klimmen in de pen. Er wordt zelfs gesproken van 'een nationale ramp'. Een boottocht met aan boord o.a. de burgemeesters van beide plaatsen, een week later gevolgd door een hoorzitting, verhindert echter niet dat de provincie Zuid-Holland toch een Hinderwetvergunning aanvraagt. Maar daar gaat zoveel tijd mee heen dat Haarlem afziet van haar plannen voor dumping in de Zuiderhem en elders een stortplaats vindt.
Priester Hendrik: de eerste Nederlandse watermanager
Aantal pagina's: 4
Grootte: 3,0 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Jan Beenakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders nr. 124, december 2013
In Rijnsaterwoude staat een standbeeld van een in gedachten verzonken priester met een papierrol in zijn hand. Zijn naam is Hendrik, meer persoonlijke gegevens zijn niet bekend. Wel dat hij van grote betekenis is geweest voor de ontginning van het Hollands-Utrechtse veengebied. En niet alleen hier, zijn kennis is ook overgedragen aan boeren in een vruchtbaar gebied in noord-Duitsland. Het artikel gaat over de ontwikkeling van het veenlandschap, het ontstaan van de copen en hoe onze kennis en ervaring zich over andere delen van Europa verspreidde rond het jaar 1100.
De geschiedenis van de Hanzebank
Aantal pagina's: 3
Grootte: 2,4 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Gerard van der Meer
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, nummer 154, jaargang 39, juni 2021.
Rond 1900 was het voor (kleine) middenstanders heel moeilijk krediet te krijgen van de grotere banken. Voor deze beroepsgroep werd een speciale bank in het leven geroepen. Door het bestuur van "De Hanzebank" werden in veel plaatsen prestigieuze bankgebouwen opgericht en goed uitziende panden opgekocht voor het vestigen van kantoren, zo ook in Roelofarendsveen maar mogelijk ook in andere dorpen en steden in de Rijnstreek. Door de recessie van de jaren dertig en de grote risico's die genomen werden voor het verstrekken van vaak ongedekte kredieten was de Hanzebank echter geen lang leven beschoren. In 1923 werd De Hanzebank failliet verklaard en de plaatselijke middenstand zwaar gedupeerd. Er is weinig bekend en overgebleven over dit initiatief. Mogelijk zijn er in de lokale archieven in de Rijnstreek nog documenten te vinden en zijn er in meerdere plaatsen Hanzebanken geweest.
KolonialeGeschiedenis 3 Nederlanders in Indië
Aantal pagina's: 5
Grootte: 0,5 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Geert-Jan van Beek
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, sept. 2014, 4-8.
Ervaringen van drie inwoners van Oude Wetering in voormalig Nederlands-Indië vanaf het binnenvallen van de Japanners tot na hun capitulatie.
KolonialeGeschiedenis 2 Grote belangstelling voor Indiëgangers 1945-1950
Aantal pagina's: 1
Grootte: 1,3 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: José van der Meer
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, dec. 2014, 4.
Naar aanleiding van de opening van de tentoonstelling Indiëgangers 1945-19450 legde José van der Meer, eindredacteur van Alkmadders en redacteur van onze website HollandRijnland, interessante reacties vast over ervaringen van Nederlandse soldaten tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (voorheen bekend als de politionele acties).
KolonialeGeschiedenis 1 Het verzwegen Indië in Oude Wetering
Aantal pagina's: 5
Grootte: 0,4 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Reggie Baay
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, dec. 2020, 12-15.
Het schrijven van zijn familiegeschiedenis bracht de auteur tot een bezoek aan Oude Wetering waar hij opgroeide in een nieuwbouwwijkje. Niet alleen zijn ouders, afkomstig uit het huidige Indonesie, hadden daar traumatiserende ervaringen opgedaan, maar ook een aantal Nederlandse huisvaders die daar gediend hadden tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd.
Klaas van Bourgonje begeleidt landmeter Kips. De grens van Alkemade in 1828
Aantal pagina's: 3
Grootte: 0,3 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, juni 2020, p. 16-18
Evenals bij Rijnsaterwoude [zie het artikel van Alfred Bakker op deze website], werden ook van Alkemade de grenzen van de gemeente opgemeten en deze dienden tevens ter bepaling van de provinciegrenzen. Wethouder Klaas van Bourgonje liep mee en werd bij elke grensgemeente afgelost door de betreffende burgemeester. In het artikel kan de lezer de hele route 'meelopen'. Bijzonder is een Amsterdamse 'grootgrondbezitter', de Rooms-Catholieke Oude Armen Kantoor
75jaarVrijheid 1b. 'Wie met Gods klokken schiet, die wint de oorlog niet' De klokkenroof tijdens de Tweede Wereldoorlog
Aantal pagina's: 2
Grootte: 0,2 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Sjaak Bouwmeester
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, maart 2016, 4-6.
Uit de dorpen van de voormalige gemeente Alkemade lieten de Duitse bezetters klokken weghalen om tot kanonnen om te smelten. Een verhaal over hoe ook enkele klokken werden gespaard en nieuwe klokken werden gemaakt.
75jaarVrijheid 2. Een terugblik op de oorlogsjaren in Kaag en Buitenkaag
Aantal pagina's: 11
Grootte: 7,4 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Jan Biemond
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders 150 en 151 (juni en september 2020) resp. p. 7-11 en 11-16
Een verslag van de belangrijkste gebeurtenissen in De Kaag en Buitenkaag.
De Spaanse Griep in 1918, een voorloper van de Mexicaanse griep in 2009?
Aantal pagina's: 4
Grootte: 0,7 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Redactioneel stuk
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders nr. 107, september 2009
Zoals het Coronavirus Nederland nu in de greep houdt, deed de Spaanse Griep dat in 1918
Cholera in Alkemade 1832-1866
Aantal pagina's: 4
Grootte: 0,4 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders nr. 148, december 2019
In vijf gemeenten (Alkemade, Leimuiden, Rijnsaterwoude, Woubrugge en Leiden) waren in die periode honderden sterfgevallen te betreuren. De landelijke overheid was al vroeg begonnen met maatregelen om verspreiding van de ziekte te voorkomen door het inperken van menselijke verplaatsingen, quarantaine en verboden op grote bijeenkomsten. Een vergelijking met de huidige situatie met betrekking tot het Corona-virus dient zich aan. Na de laatste epidemie in 1866 ontdekte de Duitser Robert Koch de cholerabacil en kon de ziekte effectief bestreden worden.
Schansen in Alkemade 1573-1840
Aantal pagina's: 4
Grootte: 1,0 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders nr. 147, september 2019
In Oude Wetering wijzen twee straatnamen op de globale ligging van de Noord- en de Zuidschans die tijdens de Tachtigjarige Oorlog werden aangelegd. Op Kaageiland lag een derde schans en op het eilandje Faljeril in de Kagerplassen de vierde. Er zijn verslagen en brieven uit de tijd van het beleg van Haarlem en van Leiden van Don Frederik - de zoon van Alva - en van Francisco de Valdés over het ontstaan en het gebruik van deze schansen. De eerste drie schansen verdwenen in de 17 en 18e eeuw. Pas in 1843 is bij het graven van de ringvaart van de Haarlemmermeer de schans bij Faljeril verdwenen.
N.C. de Stoppelaar, van de Boekhorst
Aantal pagina's: 10
Grootte: 0,6 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Theo van der Poel
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders 146, juni 2019
Een verhaal over Nicolaas de Stoppelaar die in 1772 de eerste niet-adellijke heer van de Hoge en Vrije en Lage Boekhorst werd. Hij heeft veel betekend voor m.n. de Lage Boekhorst, een buurtschap nu behorend tot Oud Ade. Maar er kleefden ook mindere positieve kanten aan zijn handel en wandel. Lees hier wie hij was en wat hem naar de Boekhorst bracht.
Het essenhakhoutbedrijf en het 'houten' door tuinders
Aantal pagina's: 2
Grootte: 1,8 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Hein Krantz
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders 143, september 2018
De bonenstokken van de Veense tuinders werden gemaakt van essenhakhout dat afkomstig was van landgoederen in de omgeving, zoals De Horsten en de Keukenhof. Hein Krantz beschrijft hoe dat allemaal in zijn werk ging.
Bijgeloof in Oud Alkemade: tekens en symbolen
Aantal pagina's: 5
Grootte: 0,6 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Agnes Turk
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders 143, september 2018
Beschrijving van symbolen en tekens op boerderijen, molens en andere gebouwen in Alkemade. Het lijken versieringen, maar zij dienden ter afwering van het kwaad, bevordering van voorspoed etc. Agnes Turk beschrijft ze en legt de betekenis uit in een rijk geïllustreerd artikel.
De geschiedenis van Kaageiland (deel 1 en deel 2)
Aantal pagina's: 11
Grootte: 1,6 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Jan Biemond
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders maart 2018 en Alkmadders juni 2018
Jan Biemond beschrijft in twee artikelen de geschiedenis van Kaageiland, vanaf de middeleeuwen tot het heden. Hij plaatst deze ontwikkeling in de context van de waterstaatkundige ontwikkelingen, die voor dit geïsoleerde kerkdorp van groot belang zijn geweest. Bij de beschrijving van de ontwikkeling van het dorp zelf, komen ook de oude beroepen van de Kagenaars aan de orde: boeren, vissers en schippers. Met name de Kaagse schippers waren van groot belang voor de hele regio. Het is kortom de geschiedenis van een kleine, afgesloten gemeenschap met de nodige aandacht voor de vele connecties met de grotere verbanden in Rijnland.
Juliana's werkbezoek aan Alkemade op 20 mei 1954. Kopjes voor de koningin
Aantal pagina's: 3
Grootte: 0,4 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders maart 2018 en Alkmadders juni 2018
In 1954 bracht koningin Juliana een werkbezoek aan plaatsen in Rijnland en aan Leiden. Alfred Bakker beschrijft haar tocht door de kleinere plaatsen in Rijnland en dan met name aan Alkemade (Oude Wetering), de Braassem en Woubrugge.
De Oude Kooi: van eendenkooi tot recreatieterrein
Aantal pagina's: 4
Grootte: 1,2 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Een eiland aan de rand van de Kagerplassen blijkt niet voor niets de Oude Kooi te heten. In een onderhoudend en informatief artikel wordt aangetoond dat Alkemade wel degelijk een eendenkooi heeft gehad. Daarmee heeft de auteur, Alfred Bakker, een aanvulling gegeven op het onderzoek naar eendenkooien in Rijnland van Milja Tielhof uit 2004.
De krankzinnige Grietje van Minden
Aantal pagina's: 2
Grootte: 0,3 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: José van der Meer
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, december 2016, 12-14
Geschiedenis van een krankzinnige vrouw, geboren in Alkemade, wonend in Mijdrecht, haar opname in het Dolhuis in Leiden en het getouwtrek tussen autoriteiten over wie verantwoordelijk was voor haar onderhoud.
Brusselaren aan de Braassem. Opkomst en ondergang van de ashandel in Alkemade
Aantal pagina's: 3
Grootte: 1,6 Mb
Stichting Oud Alkemade
Auteur: Alfred Bakker
Oorspronkelijke publicatie: Alkmadders, december 2015
As was vroeger iets dat geld opbracht. Dit artikel verhaalt over de ashandel in Alkemade en de asschuren in Oude Wetering, Nieuwe Wetering en Roelofsarendsveen. De as werd vooral verscheept naar Vlaanderen en Brussel. Deze handel begon in 1770 en eindigde rond 1880. Ook andere gemeenten in de regio komen kort aan de orde.