Eeuwen van kinderarbeid in Rijnland

Aantal pagina's: 15
Grootte: 5,0 Mb
Creatiedatum: 11-03-2024

Stichting Historische Publicaties Holland-Rijnland
Auteur: Cor Smit
Oorspronkelijke publicatie: www.rijnlandgeschiedenis.nl

In 2024 is het honderdvijftig jaar geleden dat het Kinderwetje van Van Houten werd aangenomen. Een goed moment om de ontwikkeling van de kinderarbeid in onze streek te bekijken. Daarbij gaat het niet alleen om de toestanden in de Leidse textielindustrie in de 17e en 19e eeuw, tijden van grootscheepse uitbuiting van jonge kinderen. Echter, ook buiten de stad werkten kinderen, al zijn er verschillen in de manier waarop. Was hun rol in de veehouderij relatief bescheiden, in akker- en tuinbouw was dat belangrijker, vooral tijdens de oogst. Bij het slagturven werden eveneens kinderen aan het werk gezet en zeker ook in de plattelandsnijverheid – met name de steenfabrieken. Kinderarbeid in fabrieken en werkplaatsen werd door het Kinderwetje in 1874 beperkt. Voor ‘veldarbeid’ – ook werken op een steenplaats viel daaronder – duurde dat tot 1890. De Leerplichtwet leek grote gevolgen te hebben voor de beschikbaarheid van kinderen bij de oogst, maar daar werd in voorzien door schoolvakanties en een landbouwverlof. Veel inzet van kinderen was te vinden in de bollencultuur en bij de aardbeienoogst in Roelofarendsveen en omgeving. In de jaren zestig veranderde het werk dat kinderen deden van karakter. Was het vroeger noodzakelijk om een karig inkomen aan te vullen, daarna wordt het via vakantiewerk en scholierenbaantjes extra zakgeld voor de kinderen zelf.