Stichting Historische Publicaties Holland-Rijnland

Herdenkingslezing ter nagedachtenis aan professor E. M. Meijers

Op maandag 11 april organiseert de Wijkvereniging Professoren- en Burgemeesterswijk een herdenkingslezing ter nagedachtenis aan professor E. M. Meijers in de Vredeskerk aan de Van Vollenhovenkade . Geïnteresseerden zijn welkom op deze gratis bijeenkomst.

Professor Meijers (1880-1954), de naamgever van de Meijerskade, een van de straten in de Leidse Professoren- en Burgemeesterswijk, was een internationaal vermaard rechtsgeleerde. Als hoogleraar was hij rechtstreeks betrokken bij de gevolgen van beide wereldoorlogen en de nasleep daarvan. De ‘rassenwetten’ van Neurenberg in 1935 inspireerden hem tot stil juridisch verzet tegen deze aantasting van fundamentele rechtswaarden. Tijdens zijn gevangenschap in de oorlogsjaren in Westerbork en Theresienstadt hield hij dit verzet vol. In die periode ontwierp hij de grondslagen voor het naoorlogse Nieuw Burgerlijk Wetboek.

Vermoedelijk kennen veel Leidenaren de naam van Meijers alleen nog uit de protestrede van zijn leerling, professor Rudolph Pabus Cleveringa. Deze hoogleraar protesteerde op 26 november 1940 tegen het ontslag van Meijers en andere Joodse beambten. Maar daarmee wordt geen recht gedaan aan zijn betekenis voor de rechtsgeleerdheid en Nederland.  

Historicus drs. Marten van Harten zal de toehoorders van de lezing nader kennis laten maken met de hoogleraar. Hij is onder meer als extern onderzoeker verbonden aan het Nederlands Instituut voor Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) en het International Network of Museums for Peace (INMP).

Van Harten illustreert de maatschappelijke betekenis van zijn werk aan de hand van meer en minder bekende plaatsen uit het leven van Meijers, ook buiten Leiden. Centraal in de lezing staat Meijers’ vroegere ambtswoning aan Rijnsburgerweg nr. 13, vlakbij die van Cleveringa op nr. 29.  Aandacht krijgen onder meer de vroegere Juridische Faculteit aan de Hugo de Grootstraat, het Leidse Volkshuis, de Pieterskerk en het Vredespaleis in Den Haag; maar ook ‘Oranjehotel’ Scheveningen, detentiecentrum Barneveld, kamp Westerbork en Theresienstadt.