Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

Nieuws

Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving 

11 apr 2024 - Op 20 april zal een uitgebreide herdruk van het boek Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving, geschreven door Ruurd Kok, verschijnen. Dit in 2020 verschenen boek was vrij snel uitverkocht, maar er bleef vraag naar. Het is nu gelukt om een heruitgave te realiseren, uitgebreid met 5 hoofdstukken. Voor meer informatie over dit boek zie: de bijlagen.  Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving / Ruurd Kokuitgave Ginkgo, Leiden 176 pagina’s, full color met 168 afbeeldingen en 2 kaarten oblong genaaid gebonden ISBN 978 90 71256 79 0 Verkoopprijs € 21,50

Samen Duin- Bollenstreek 

10 apr 2024 - Vanwege het 75-jarig bestaan van de bloemententoonstelling Keukenhof is het jubileumboek “Samen Duin- Bollenstreek” verschenen. Hierin belichten cultuurhistorische verenigingen en musea in de regio vier eeuwen geschiedenis. Uiteraard heeft ook het CultuurHistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek een bijdrage aan dit boek geleverd. In ons verhaal maken wij de balans op van drie decennia inspanningen voor het behoud van landschap en erfgoed van de Duin- en Bollenstreek. Het boek is voor 20 euro te koop bij de regionale boekhandels; ISBN-nummer 9789090382630.

Jaarverslag 2023 en Beleidsplan 2024-2027 

5 apr 2024 - Tijdens de bestuursvergadering op 4 april 2024 heeft het bestuur van de Stichting Historische Publicaties Holland-Rijnland het Jaarverslag 2023 en het Beleidsplan 2024-2027 vastgesteld. De volledige documenten vindt u bovenaan op de homepage onder de kopjes BELEIDSPLAN en JAAROVERZICHTEN. Het document Realisatie 2023 en Begroting 2024 wordt binnenkort geplaatst na goedkeuring door de Kascontrolecommissie.

Nieuwsbrief April 2024 

4 apr 2024 - Nieuwe directeur per 1 juni 2024 Vanwege het pensioen van Ariela Netiv start per 1 juni 2024 een nieuwe directeur bij Erfgoed Leiden & Omstreken. Het college van Burgemeester en Wethouders benoemde, op voordracht van de gemeentesecretaris, Arthur Barendsen in deze functie. Arthur is nu nog afdelingsmanager Vergunningen bij de Gemeente Leiden. Per 1 juni maakt hij de overstap naar Erfgoed Leiden. LEES MEER Link naar de Nieuwsbrief

Nieuwsbrief van het Leiderdorps museum 

28 mrt 2024 - Met veel genoegen stuur ik u de eerste nieuwsbrief van ons museum van het jaar 2024. Met vriendelijke groet, Bob Reidsma Voorzitter Link naar de Nieuwsbrief
Naar het nieuwsoverzicht

Agenda eendaags

voorouderspreekuur Haarlem 

- Voor iedereen die op zoek wil naar zijn voorouders, maar niet precies weet hoe te beginnen organiseert de NGV [Nederlandse Genealogische Vereniging, afdeling Rijnland en Kennemerland] een inloopspreekuur Genealogie. Het Noord-Hollands Archief is elke derde zaterdag van de maand open en op deze dag zijn de vrijwilligers van de NGV Rijnland/Kennemerland in de studiezaal aanwezig om te assisteren bij uw onderzoek. Het adres van het Noord-Hollands Archief is Jansstraat 40 in Haarlem en de vrijwilligers zijn aanwezig van 10:00 uur tot 12:30 uur. P.S: Het genealogisch Spreekuur op de eerste zaterdagmorgen van de maand in de Sterrentuin in Leiderdorp gaat onverminderd voort, maar voor sommige belangstellenden is Haarlem wellicht makkelijker te bereiken. Het onderzoek staat ook open voor genealogen die al wat langer bezig zijn, maar die ergens vast lopen. 

Wandeling Tuinstad-Staalwijk 

- Wandelexcursie Tuinstad-Staalwijk zondagmiddag, 21 april. BOP Herenstraat 61 Leiden De Tuinstad-Staalwijk is een leuke en gevarieerde wijk net buiten de singels, waar voor mensen met een historische belangstelling veel te zien is. En dat kan binnenkort in Oud Leiden-verband: op zondag 21 april organiseren wij een wandeling door de Tuinstad-Staalwijk, met als gidsen stadshistoricus Cor Smit en architectuurhistoricus Han Timmer. Oppervlakkig gezien is deze wijk louter een 19e- en 20e-eeuwse stadsuitbreiding, maar de geschiedenis ervan gaat veel verder terug. De Herenstraat is immers de eeuwenoude verbindingsweg met Zoeterwoude. En dat is nog te zien. De wijk heeft een lange geschiedenis van tuinderijen, buitenplaatsen en bloemenkwekerijen 'de Duitse keizer kwam hier zelf planten kopen! 'voor ze veranderde in een bijzondere arbeiderswijk met een 'gouden' randje. Ten westen van de Herenstraat vinden we particuliere woningbouw voor arbeiders en de kleine middenklasse, maar ook het eerste bouwblok van de socialistische woningbouwvereniging De Eendracht. Aan de oostkant gingen de Leidse pioniers van de arbeiders-tuinstadwijk aan de slag, met bijzondere architectuur en stedenbouw. Verspreid door de wijk vinden we fraai ontworpen en bijzondere gebouwen 'zoals de lagere school van Dudok' en andere voorzieningen, waaronder de oudste speeltuin van Leiden. Kortom: er is veel te zien en veel te vertellen. We verzamelen om 13.30 uur in de Buurtontmoetingsplek (BOP), Herenstraat 61. Daar vertoont Cor Smit een doorlopende presentatie. Na het kopje koffie met wat erbij vertrekken we voor de rondleiding door de buurt. Deze duurt ongeveer anderhalf uur. U kunt zich via het inschrijfformulier opgeven. Er is plaats voor 25 personen. De kosten zijn € 10,50 voor (duo) leden en € 13,00 voor introduce's. Nadere gegevens voor betaling van de deelnamekosten vind u hier.  U kunt zich hieronder inschrijven INSCHRIJVEN VOOR EXCURSIES Link: Wandeling Tuinstad-Staalwijk

Leiden, parel van het Hollands land. 

- Leiden, parel van het Hollands land. Dat zijn woorden uit het Leids volkslied. Edo Elstak zingt het graag op 3 oktober, maar vroeg zich af wat er nog van terug te vinden is. In de presentatie neemt hij ons mee in de zoektocht naar de elementen van Leiden die in dat lied bezongen worden. Wanneer: Zondagmiddag 21 april om 16.00 uur. Waar: In het Leiderdorps Museum, Vronkenlaan 46 in Leiderdorp Inschrijven: Bij info@leiderdorpsmuseum.nl . Er is plaats voor maximaal 35 toehoorders. Kosten: Deze lezing is gratis.

Vervlogen, verlandt en verdampt: eendenkooien in Koudekerk 

- Vroeger waren er geen grote veestapels die grote aantallen mensenmonden konden vullen. Als een boer in de 17de eeuw tien tot vijftien koeien had, gold hij als zeer vermogend en dat waren de uitzonderingen. Voor een stukje vlees op het bord waren onze voorouders aangewezen op eendenbout. Die werd gevangen in eendenkooien. Het was een vijver of een rechthoekige plas met vaak meerdere zijsloten (vangpijpen) die in een bocht steeds smaller het land inliepen en uitmonden in een vanghokje. Eromheen stond een bos: dat gaf de eenden een bedrieglijk gevoel van rust en veiligheid. In de omgeving van Koudekerk waren eendenkooien vroeger een algemeen bekend verschijnsel. Inwoners van Koudekerk waren kooiker of deden dit erbij naast het boerenbedrijf. Sommige eendenkooien bestonden ruim een eeuw of langer. De eendenkooi van Claes Claeszoon, alias Claes Baenen uit Koudekerk, zien we bijvoorbeeld in 1561 voor het eerst in de bronnen terug. Vervolgens kunnen we de kooi volgen tot halverwege de 17de eeuw. Tegelijk riepen eendenkooien ook weerstand op. Toen een edelman rond 1550 in de Lagewaardse polder een eendenkooi wilde oprichten, deden de inwoners van het dorp met succes hun beklag bij het Hoogheemraadschap: kooikers staken daarom zonder overleg dijken door, eenden stroopten het land af en ruiineerden zo de oogst! De eendenkooien die nog bestaan, zijn een onderdeel van ons nationale erfgoed. Vanuit ecologisch perspectief zijn ze waardevol en ook voor genealogen is het interessant om onze kennis van kooikerfamilies te vergroten. Tegelijk is het een mysterieus fenomeen en bij het grote publiek is er weinig over bekend. Eeuwenlang vormden eendenkooien een vast element in het landschap rond Koudekerk. Wat weten we van de Koudekerkse eendenkooien en de kooikers? Die vraag loopt als een rode draad door de lezing. De lezing begint om 20:00 uur en vindt plaats in Onder Dak naast de Brugkerk, gelegen aan de Dorpsstraat 55. HGK-leden hebben gratis entree, niet-leden betalen 5 euro.  

Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving 

- Op 20 april zal een uitgebreide herdruk van het boek Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving, geschreven door Ruurd Kok, verschijnen. Dit in 2020 verschenen boek was vrij snel uitverkocht, maar er bleef vraag naar. Het is nu gelukt om een heruitgave te realiseren, uitgebreid met 5 hoofdstukken. Ter gelegenheid daarvan zal Ruurd Kok op dinsdag 23 april een lezing hierover geven bij Boekhandel De Kler, Breestraat 161.  Aanvang 20.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur). De entree is gratis. Graag aanmelden via: leiden@dekler Voor meer informatie over dit boek zie: de bijlagen.  Bang voor mooi weer – Oorlogssporen in Leiden en omgeving / Ruurd Kokuitgave Ginkgo, Leiden 176 pagina’s, full color met 168 afbeeldingen en 2 kaarten oblong genaaid gebonden ISBN 978 90 71256 79 0 Verkoopprijs € 21,50
Naar de agenda

Agenda meerdaags

200 jaar Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij 

14 apr t/m 25 aug 2024 - Katwijks Museum Heftige stormen, schipbreuken, strandingen en redding van schipbreukelingen aan de Hollandse Noordzeekust tussen 1824 en 2024: dat levert indrukwekkende schilderijen, tekeningen en foto’s op, te zien in het Katwijks Museum. Centraal in deze tentoonstelling staan stormen, schipbreuken, strandingen en reddingen die door 19de en 20ste-eeuwse Romantische en Haagse School kunstenaars op doek zijn vereeuwigd. Met kunstschilders als Johannes Hermanus Koekkoek, Willem Anthonie van Deventer, George Lourens Kiers, Hendrik Willem Mesdag, Hans von Bartels, Frederika Broeksmit en Tjeerd Bottema Daarnaast geven foto’s en persoonlijke verhalen van Katwijkse redders en hun reddingen extra betekenis aan het moedige werk van alle vrijwilligers van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij die dag en nacht voor onze veiligheid op zee klaar staan. De tentoonstelling in het Katwijks Museum is onderdeel van een reeks tentoonstellingen in musea door heel Nederland die ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij in 2024 gehouden zullen worden. Bezoekt u de tentoonstelling, dan kunt u vanaf 11.00 uur in de Rabozaal de film van 'Jutter tot Redder bekijken'. De film wordt vertoond van dinsdag t/m vrijdag. De film vertoont onder andere beelden van roeireddingboten, boten getrokken door paarden, oefen reddingen met behulp van de militaire luchtvaart, en reddingboten in een stormachtige zee. Katwijks Museum, 14 april t/m 25 augustus 2024 www.katwijksmuseum.nl Foto: Van Deventer (1824-1893)

Hoe trouwde Zoeterwoude? Komt dat zien! 

13 t/m 28 apr 2024 - Er is enthousiast gereageerd door (oud-) inwoners van Zoeterwoude op onze vraag om foto’s, kleding, voorwerpen en documenten uit te lenen over het thema TROUW / TROUWEN. Aangevuld met spullen van Oud Zoeterwoude over dit onderwerp hebben wij een bijzondere expositie kunnen samenstellen. Wij nodigen u van harte uit om de verhalen uit het verleden die deze objecten vertellen te komen bezichtigen! De expositie in het Cultuurhuis, Dorpsstraat 19 is te bezoeken van 13.00 – 16.00 uur in het weekeinde van 13 en 14 april 2024, het weekeinde van 20 en 21 april 2024 en het weekeinde van 27 en 28 april 2024 De expositie kan in april ook worden bezocht op maandagen van 10.00 -12.00 uur.

Romeinse dagen in Archeon 

28 t/m 30 apr 2024 - Tijdens de meivakantie is er genoeg te beleven in Archeon. Ga op avontuur in de prehistorie en maak een tochtje in een echte boomstamkano. Bij de Romeinen leren bezoekers exerceren als een soldaat en genieten ze van een ontspannen Romeinse massage in het Badhuis. In de middeleeuwse stadje Gravendam bezoek men verschillende ambachten en leren zij zelf zwaardvechten en boogschieten.  Dagelijks is de spannende gladiatorenshow te zien in de Arena van het park. Gaat de publieksfavoriet de strijd winnen, of weet de jonge gladiator zijn tegenstander te verslaan… Vergeet niet om een kijkje te nemen bij de Romeinse Zwammerdamschepen. De gidsen vertellen over de vorderingen van het restauratiewerk van de opgegraven zwammerdamschepen.  De Romeinen komen! Avé, het is tijd voor Romeinse dagen in Museumpark Archeon, van 28 t/m 30 april. Romeinse legionairs slaan hun kamp op en worden vergezeld door ambachtslieden, dames en kinderen. Breng een bezoek aan het Romeinse kampement, bekijk de demonstraties en vele andere activiteiten. Legio Secunda Avgvsta laat een Romeins soldatenkamp zien. De soldaten laten bezoekers hun hele uitrusting zien en vertellen hoe het is om onderdeel van een legioen te zijn. Ook geven de legionairs demonstraties en exerceren zij met bezoekers. Tijdens het Romeins weekend zijn vele Romeinse burgers aanwezig in het museumpark. Zij maken kleding, geven demonstraties in de Romeinse keuken en Romeinse dames maken mooi mozaïek.   

100 jaar Blauwe Tram 

20 mrt t/m 2 jun 2024 - Dit jaar is het 100 jaar geleden dat de eerste elektrische tram door Voorschoten reed. Dit historische feit laat het museum niet ongemerkt voorbij gaan.  Ruim 40 jaar had een stoomtram passagiers vervoerd van Leiden via Voorschoten naar Den Haag. In 1924 kwam de elektrische tram daarvoor in de plaats, die over een grotendeels nieuw tracé met dubbelspoor reed.  De tramwegmaatschappij bestelde het materiaal bij ee firma in Boedapest, een van de beste wagonbouwers in Europa. De trams werden geleverd in donkerblauw met grijs, wat tot de koosnaam 'Blauwe Tram' leidde.  Ambtenaren die in Den Haag werkten, medewerkers van de Zilverfabriek en officieren en dienstplichtigen van het Marine Opkomst Centrum maakten dagelijks gebruik van de tram. In 1961 moest de tram het afleggen tegen de bus.  Op de kleine tentoonstelling zijn veel foto's te zien uit de gloriedagen van dit zo populaire vervoermiddel, naast fraaie modellen en attributen. Heel bijzonder is de film van de eerste rit van Leiden door Voorschoten naar Den Haag. De tentoonstelling maakt onderdeel uit van de grote tentoonstelling 'Het verhaal van Voorschoten', Schilderijen, prenten en allerlei voorwerpen vertellen het verhaal van de geschiedenis van het dorp, te beginnen zo'n 3000 jaar voor Christus.  Zie voor de openingstijden de website van het museum.

Tentoonstelling Kimsooja - Thread Roots 

2 mrt t/m 21 jul 2024 - Museum De Lakenhal presenteert met trots van 2 maart t/m 21 juli 2024 de tentoonstelling Kimsooja - Thread Roots. Het is de eerste solopresentatie van de Koreaanse kunstenaar in Nederland. Kimsooja geldt als een van de meest toonaangevende kunstenaars ter wereld. Haar werk is sterk geworteld in Koreaanse tradities en krijgt vorm in verschillende media. In haar kunst combineert Kimsooja persoonlijke geschiedenis met globale thema's als migratie, bewegingsvrijheid en het gevoel ergens thuis te zijn. Op de website is meer informatie te vinden   https://www.lakenhal.nl/nl/verhaal/kimsooja-thread-roots
Naar de agenda

Artikelen

Molens in Rijnland

2 apr 2024 - Om de polders in Rijnland droog te houden worden windmolens van het type grondzeiler ingezet. Qua bouw zijn er diverse vormen van molens, ook het kruiwerk varieert alsmede de manier waarop de waterverplaatsing gebeurt. Door de stand van de wieken kan onderling tussen de molenaars gecommuniceerd worden, maar ook uiting gegeven worden aan vreugde en verdriet. www.Rijnlandse Molenstichting.nl.

Eeuwen van kinderarbeid in Rijnland

11 mrt 2024 - In 2024 is het honderdvijftig jaar geleden dat het Kinderwetje van Van Houten werd aangenomen. Een goed moment om de ontwikkeling van de kinderarbeid in onze streek te bekijken. Daarbij gaat het niet alleen om de toestanden in de Leidse textielindustrie in de 17e en 19e eeuw, tijden van grootscheepse uitbuiting van jonge kinderen. Echter, ook buiten de stad werkten kinderen, al zijn er verschillen in de manier waarop. Was hun rol in de veehouderij relatief bescheiden, in akker- en tuinbouw was dat belangrijker, vooral tijdens de oogst. Bij het slagturven werden eveneens kinderen aan het werk gezet en zeker ook in de plattelandsnijverheid – met name de steenfabrieken. Kinderarbeid in fabrieken en werkplaatsen werd door het Kinderwetje in 1874 beperkt. Voor ‘veldarbeid’ – ook werken op een steenplaats viel daaronder – duurde dat tot 1890. De Leerplichtwet leek grote gevolgen te hebben voor de beschikbaarheid van kinderen bij de oogst, maar daar werd in voorzien door schoolvakanties en een landbouwverlof. Veel inzet van kinderen was te vinden in de bollencultuur en bij de aardbeienoogst in Roelofarendsveen en omgeving. In de jaren zestig veranderde het werk dat kinderen deden van karakter. Was het vroeger noodzakelijk om een karig inkomen aan te vullen, daarna wordt het via vakantiewerk en scholierenbaantjes extra zakgeld voor de kinderen zelf.

Scheepsmakerij-laswerf Westhof bestaat 200 jaar

7 mrt 2024 - Hendrik Barendsz Westhof kocht in 1790 een scheepmakerij van de erven Van Tijlingen in het dorpscentrum van Zoeterwoude. Er werd een groot aantal verschillende typen vaartuigen gebouwd, waarvan een overzicht in het artikel is opgenomen. Uit de aantallen blijkt dat het een bloeiend bedrijf was. De aanleg in 1970 van een vaste brug in het dorp betekende het einde van de scheepsmakerij en ging het bedrijf verder als laswerf. Kort nadat P.W. (Piet) Westhof in 1994 met pensioen ging, werd het bedrijf beeindigd. De bedrijfsgebouwen zijn - gerestaureerd - rijksmonument en in gebruik door een consultancybedrijf op het gebied van gezondheidszorg.

Het dorp, wie weet nog hoe het was. Ondernemende plattelanders vertellen over hun leven in Rijnland, ca. 1540.

12 jan 2024 - In 1539 trekt een raadsheer van het Hof van Holland er op uit en maakt een wandeling buiten de stadsmuren van Leiden. Hij ontmoet in de omgeving van Leiderdorp en Zoeterwoude plattelanders die zich naast landbouw en veeteelt ook bezig hielden met huisnijverheid en vervoer. Zij brachten hun waren naar de markt in de stad (Leiden), waar ze werden gekocht en doorverkocht. De stedelijke ondernemers speelden een grote rol bij de instandhouding van de plattelandsbedrijven, maar ervoeren ook concurrentie voor hun eigen producten zoals in de textielindustrie. De raadsheer spreekt met 77 mensen; van de gesprekken met een spinster, een bakker en een slager wordt in dit artikel verslag gedaan.

Feiten, verhalen, beelden en het grotere geheel; een beknopte historiografie van de Hollandse dorpsgeschiedenis

12 jan 2024 - Belangrijke informatie over Holland tijdens de Middeleeuwen was voornamelijk te vinden in annalen en kronieken, zoals de annalen van de abdij van Egmond. Het betrof dan geschreven tekst met enkele afbeelding van o.a. kaarten. Vanaf de 19e eeuw kwam met de opkomst van fotografie en een rijkere geschiedschrijving op gang. De belangstelling voor de geschiedenis van de eigen stad of dorp nam hierdoor toe. Er verschenen stadsgidsen en boeken met dorpsbeschrijvingen waarin topografie en geschiedenis werden gevisualiseerd. In dit artikel worden een aantal auteurs en publicaties uit onze regio genoemd.
Naar de artikelen

Deze website wordt mede mogelijk gemaakt door

Advertentie