Stichting Historische Publicaties Holland-Rijnland

Verborgen verleden in de Noordzee

Archeologen en prehistorici krijgen steeds meer belangstelling voor de Noordzee. In een stuk van Wilfred Simons in het Leids Dagblad valt te lezen dat steeds duidelijker blijkt dat voor de kust een immens verdronken landschap ligt van 180.000 vierkante kilometer, waar grote rivieren doorheen stroomden en dat voortdurend aan verandering onderhevig was.

Noordzee was ooit groot dal waar mensen leefden

Britse archeologen Britse onderzoekers als Vincent Gaffney van de Universiteit van Bradford zijn volop bezig om ’Doggerland’, zoals zij het uitgebreide gebied tussen continentaal Europa en Engeland noemen, in kaart te brengen.

Nederlandse archeologen zijn nog niet zo ver als de Engelse, zegt archeoloog Luc Amkreutz van het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden. Er wordt wel naar meer samenwerking gestreefd.

Onder meer het RMO en het Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam (BOOR) willen samen met de universiteiten van Leiden en Groningen vondsten van de afgelopen decennia in kaart gaan brengen om een beter beeld te krijgen van de opeenvolging van culturen die in Doggerland hebben gebloeid.

Hopperzuigers halen er zand boven - voor de Zandmotor bij Hoek van Holland, voor zandsuppletie en voor de Tweede Maasvlakte. Er wordt gebaggerd en gegraven voor kabels en voor de aanleg van windmolenparken. Het opgespoten slib blijkt boeiende vondsten te bevatten.

Zeer spectaculair was in 2009 de vondst van een schedelkapje met wenkbrauwboog van een jonge Neanderthaler, die ergens tussen 90.000 en 35.000 jaar geleden in Doggerland op mammoeten moet hebben gejaagd. Ook uit jongere tijden komen vondsten boven, variërend van harpoenpuntjes, geweihamers en -hakken, sieraden tot ’zelfs stukjes mens’, zegt Amkreutz.