Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

Agenda eendaags

Lezing: Zij hielden koers, vergeten zeehelden

2 jul 2025 - In deze lezing gaat Stef Rietbergen in op de cruciale bijdrage die de 32.000 bemanningsleden van de koopvaardij leverden in de Tweede Wereldoorlog. Meer dan 4.200 overleefden het niet. De lezing spitst zich toe op de rol en dramatisch einde van Kapitein Rietbergen op 28 februari 1941, toen hij als laatste zijn schip, de Amstelland, verliet. Kleinzoon Stef Rietbergen heeft zicht verdiept in het leven van zijn opa en schreef er een boek over: ‘Kapitein Rietbergen, een vergeten zeeheld’. Het boek is het resultaat van bijna vijf jaar intensief speurwerk. Het is min of meer bij toeval ontstaan toen de auteur stuitte op zaken waar vrijwel nooit over gesproken werd in de familie. Voor zijn vader was het een te beladen onderwerp om er over te praten. In het boek ontrolt zich een spannend verhaal over de familie, twee wereldoorlogen, de geschiedenis van de Koninklijke Hollandsche Lloyd en de belangrijke rol van de koopvaardij in die twee oorlogen. In de lezing geeft de auteur een toelichting op het boek dat zich zeker niet beperkt tot het verhaal van zijn opa. Integendeel, we varen samen door die tweede wereldoorlog en ervaren welke ontberingen de 32.000 bemanningsleden hebben geleden. Het is een eerbetoon aan al die mannen die hebben gevaren voor onze vrijheid. Stef Rietbergen Stef Rietbergen heeft geen maritieme achtergrond – hij was onder andere uitgever van Trouw, NRC Handelsblad en de Gelderlander - maar heeft zich de laatste vijf jaar intensief verdiept in de Tweede Wereldoorlog, de rol van de koopvaardij en het leven van zijn opa. Het boek is de afsluiting van een langdurige zoektocht met mooie momenten. Tijdens het zoekproces is hij in contact gekomen met de Stichting Koopvaardijpersoneel 1940 -1945, waarvan hij nu vicevoorzitter is. Samen met de voorzitter van deze Stichting legde hij op 4 mei 2023 bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam de krans voor alle omgekomen koopvaardijmensen.   Waar: Katwijks Museum, RABO-zaal Wanneer: Woensdag 2 juli 2025, 19.30h - 22.00h Ticket boeken: www.katwijksmuseum.nl Lezing met rondleiding. Kosten: € 10,50  

Inloopmiddag Genealogie

12 jul 2025 - De werkgroep Genealogie van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn houdt elke tweede zaterdagmiddag van de maand een inloopmiddag van 13.00-16.00 uur. Wilt u informatie over genealogie kom dan langs! Sinds de uitzendingen van het TV-programma "Verborgen Verleden" is het onderzoek naar onze voorouders erg populair geworden. Gaat u met het onderzoek beginnen of bent al wat verder, maar loopt u ergens tegen aan, vraag de werkgroep Genealogie om advies. Aanmelden via het e-mailadres info@HVAlphen.nl kan nuttig zijn, maar is niet strikt noodzakelijk. Als u gerichte vragen hebt is het wel handig als u deze vooraf stelt, dan kan mogelijk door de werkgroepleden al wat voorwerk worden verricht. De werkgroep Genealogie zit elke tweede zaterdagmiddag in het verenigingsgebouw De Vergulde Wagen, van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn, ter hoogte van de HEMA van 13:00 uur tot 16:00 uur. Eventueel kan er ook in overleg een afspraak op een andere dag gemaakt worden, het verenigingsgebouw is elke woensdagmiddag en zaterdag geopend.

Rondleiding tentoonstelling Floris Verster

26 jul 2025 - 26 JULI 2025 TIJD: 10.00 uur Locatie: Museum De Lakenhal, Oude Singel 32, Leiden Met de tentoonstelling 'Floris Verster, thuis in het groen', vraagt Museum De Lakenhal aandacht voor deze bijzondere Leidse schilder (1861-1927). Hij stond bekend om zijn vernieuwende kijk op stillevens, vooral met bloemen. Zijn voorgangers hadden vooral oog voor exclusieve bloemen en planten. Waar zijn tijdgenoten zich richtten op bijzondere soorten, vond Verster schoonheid in het alledaagse: veldbloemen, 'onkruid' en zelfs dode vogels. Zijn werk is verstild en ingetogen, maar ook levendig en krachtig. Kleuren, licht en compositie krijgen bij hem een onverwachte betekenis. Zijn grote bloemstillevens maakten destijds veel indruk en dat doen ze nog steeds. Het monumentale schilderij Bloemen en Bladeren zorgde ooit voor ophef, maar betekende tegelijk zijn doorbraak in de avant-gardekunst. Verster liet zich vooral inspireren door zijn tuin bij buitenplaats Groenoord in Leiden. De tentoonstelling toont naast zijn werk ook creaties van drie hedendaagse kunstenaars die reageren op Versters stijl en thema's. De expositie loopt tot en met 24 augustus. Leden van de Vereniging Oud Leiden kunnen op 26 juli deelnemen aan een rondleiding door deze bijzondere tentoonstelling. De rondleiding wordt verzorgd door kunsthistorica Els de Baan, die deel uitmaakt van het rondleidersteam van het museum. Er is plaats voor maximaal 15 personen per groep. Bij veel aanmeldingen plannen we een extra rondleiding in. De starttijd is 10.00 uur, en bij een tweede groep eventueel om 11.30 uur. De rondleiding duurt ongeveer een uur. U reist op eigen gelegenheid naar het museum en betaalt zelf de entree: € 16,-- of gratis met een Museumkaart of andere kortingskaart. Daarnaast vragen we een bijdrage van € 6,-- per persoon voor (duo-)leden en € 7,-- voor introduc's voor de rondleiding. Na aanmelding kunt u het bedrag overmaken naar: NL67 INGB 0005 9012 64 t.n.v. Vereniging Oud Leiden (let op: dit is een ander rekeningnummer dan voor de contributie). Vermeld bij de betaling uw HVOL-lidnummer, 'rondleiding Verster' en eventueel de naam van uw introducé. U bent definitief aangemeld zodra de betaling binnen is. Annuleren kan tot tien dagen voor de excursie. INSCHRIJFFORMULIER Link: Rondleiding tentoonstelling Floris Verster

Inloopmiddag Genealogie

9 aug 2025 - De werkgroep Genealogie van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn houdt elke tweede zaterdagmiddag van de maand een inloopmiddag van 13.00-16.00 uur. Wilt u informatie over genealogie kom dan langs! Sinds de uitzendingen van het TV-programma "Verborgen Verleden" is het onderzoek naar onze voorouders erg populair geworden. Gaat u met het onderzoek beginnen of bent al wat verder, maar loopt u ergens tegen aan, vraag de werkgroep Genealogie om advies. Aanmelden via het e-mailadres info@HVAlphen.nl kan nuttig zijn, maar is niet strikt noodzakelijk. Als u gerichte vragen hebt is het wel handig als u deze vooraf stelt, dan kan mogelijk door de werkgroepleden al wat voorwerk worden verricht. De werkgroep Genealogie zit elke tweede zaterdagmiddag in het verenigingsgebouw De Vergulde Wagen, van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn, ter hoogte van de HEMA van 13:00 uur tot 16:00 uur. Eventueel kan er ook in overleg een afspraak op een andere dag gemaakt worden, het verenigingsgebouw is elke woensdagmiddag en zaterdag geopend.

Cronesteyn excursie

6 sep 2025 - WANDELEXCURSIE POLDERPARK CRONESTEYN (een BIJZONDER STUKJE Leidse Polder met een rijke historie) ZATERDAG 6 SEPTEMBER 2025 TIJD: 10:30 uur Start: Akkerdistel (Schooltuincomplex met adres Cronesteyn 2G in Leiden) Zaterdag 6 september kunt u onder leiding van Sophie Visser, (historisch landschap specialist) en Sjaak van Geijn (oud eigenaar van de Tuin van de Smid) meer te weten komen over Polderpark Cronesteyn. Wist u dat in dit gebied Romeinen hun sporen hebben achtergelaten en dat er in de middeleeuwen al bewoning was? Later in de tijd was er zelfs een kasteel, Cronesteyn genaamd, waarvan de slotgracht en de fundamenten nog herkenbaar zijn in het landgoedbos. Tijdens de belegering van Leiden door de Spanjaarden was nabij het kasteel op de kruising van de Vrouwenvaart en het Rijn en Schie Kanaal de schans Lammen, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij het Leidsch ontzet van de stad op 3 oktober 1574. In de jaren '80 is een bijzonder parkontwerp met veel bomen, paden, gras en bijzondere planten en een moerastuin toegepast, naar een ontwerp van Evert Cornet uit 1982 . Uitgangspunt daarbij was met behoud van het bestaande polderkarakter van het gebied, diverse vormen van natuurgerichte recreatie mogelijk te maken. In 2023 heeft Sophie Visser (HVOL) in samenwerking met Stichting Groen Cronesteyn een onderzoeksrapport gemaakt van het gebied die als basis dient voor een aanvraag als gemeentelijk monument. Genoeg bijzonderheden voor een interessante wandeling door Polderpark Cronesteyn. De presentatie door Sophie Visser vindt plaats op een bijzondere locatie, namelijk het Schooltuincomplex de Akkerdistel. Deze start om 10.30 uur. Inloop is vanaf 10.15 uur met koffie en thee met wat lekkers. Hierna starten we de wandeling die tot 12.30 uur zal duren. De wandelexcursie, inclusief presentatie, duurt circa 2 uur. De kosten inclusief koffie/ thee en lekkers zijn € 10,-- voor (duo)leden en € 12,50 voor introducés. Na aanmelding kunt u het bedrag overmaken naar: NL67 INGB 0005 9012 64 t.n.v. Vereniging Oud Leiden (let op: dit is een ander rekeningnummer dan voor de contributie). Vermeld bij de betaling uw HVOL-lidnummer, 'rondleiding Verster' en eventueel de naam van uw introducee. U bent definitief aangemeld zodra de betaling binnen is. Annuleren kan tot tien dagen voor de excursie. INSCHRIJFFORMULIER   Link: Cronesteyn excursie

Volgende

Agenda meerdaags

Nieuwe expositie Historisch Museum Hazerswoude: "Spellen vertellen over WO2"

5 mei t/m 16 aug 2025 - Tijdens de Tweede Wereldoorlog leefden 2 miljard mensen in spanning en onzekerheid. Burgers, militairen, verpleegden, gevangenen en onderduikers. De oorlog beheerste het nieuws van de dag, maar zorgde ook voor angst, verdriet, eenzaamheid en verveling. En wat doe je dan? Je gaat spellen spelen, samen met anderen of alleen. Even de stress en ellende proberen te vergeten.   Grote en kleine ondernemers speelden daar op in door het bedenken en produceren van allerlei spellen en puzzels. Eerst hadden die de oorlog als thema, maar toen de verschrikkelijke gevolgen daarvan duidelijk werden, ontstond juist behoefte aan spellen en puzzels die daar niet aan herinnerden. Ook herkennen we de schaarste aan materialen die ontstond. Wie niet over een spel beschikte, ging het zelf maken, zelfs als dat verboden was. Hulporganisaties verzonden spellen naar krijgsgevangenen, soms met verborgen hulpmiddelen om hen te helpen ontsnappen.   Hazerswoudenaar Gejus van Diggele verzamelt en bestudeert al meer dan 30 jaar alle vormen van spellen en puzzels uit de WOII periode. De duizenden exemplaren uit meer dan 50 landen geven een unieke kijk op de politieke, economische en sociale ontwikkelingen in die tijd. Authentieke foto's geven een beeld van hoe en onder welke omstandigheden werd gespeeld.   Ter gelegenheid van 80 jaar bevrijding stelde Gejus een beknopte maar onthullende expositie samen over een facet van WOII dat voor velen nog onbekend is.   De expositie "Spellen vertellen over WOII" wordt geopend op zaterdag 3 mei om 13.00 uur in het Historisch Museum Hazerswoude en duurt tot en met zaterdag 16 augustus 2025. Het museum in Dorpsstraat 66 te Hazerswoude Dorp is iedere zaterdag geopend van 13.00 uur – 16.30 uur. Ook bestaat de mogelijkheid om op andere dagen met een groep een rondleiding aan te vragen. Ook op Bevrijdingsdag maandag 5 mei is het museum geopend vanaf 10.00 u.-16.00u.  

Expositie ‘VAREN VOOR VRIJHEID’

3 mei t/m 7 sep 2025 - Vanaf 3 mei 2025 presenteert Stichting Koopvaardijpersoneel 1940-1945 in het Katwijks Museum de expositie ‘VAREN VOOR VRIJHEID - de onmisbare rol van de Nederlandse koopvaardij in WOII’. AANLEIDING Tachtig jaar geleden kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar vieren en herdenken wij ‘80 jaar Vrijheid’. In dit kader wil de Stichting Koopvaardijpersoneel 1940-1945 speciale aandacht schenken aan een onderbelicht hoofdstuk uit de geschiedenis: de onmisbare rol van de Nederlandse koopvaardij in de bevrijding van Europa en Azië.   Ondanks gevaren van bommenwerpers, onderzeeboten en zeemijnen speelden Nederlandse koopvaardijschepen een cruciale rol in de bevoorrading van de geallieerden. De expositie brengt een ode aan alle opvarenden van de koopvaardij, die onder levensgevaarlijke omstandigheden hun plicht deden. Zij hielden koers! ROL KOOPVAARDIJ De expositie verhaalt over de risico’s en ontberingen die Nederlandse zeelieden hebben moeten doorstaan in de zes jaar die zij van huis waren. Ze belicht de wereldwijde overzeese geallieerde oorlogvoering tegen Duitsland en Japan. Die oorlog bestond niet alleen uit militaire, maar ook uit enorme logistieke operaties overzee. Talloze vrachtschepen, tankers, zeeslepers en passagiersschepen vervoerden, veelal in konvooi varend, jarenlang kolossale hoeveelheden materieel, munitie, troepen en voorraden over de Atlantische Oceaan, de Noordelijke IJszee, de Middellandse Zee, de Stille Oceaan en de Javazee. Nederlandse passagiersschepen vervoerden tijdens de oorlog zo’n 2 miljoen man aan troepen over de wereldzeeën. Alleen al de tot troepentransportschip omgebouwde ‘Nieuw Amsterdam’ nam bijna 400.000 manschappen voor haar rekening. Zonder deze zeetransporten zou de oorlogvoering van de geallieerden onmogelijk zijn geweest en hadden wij onze vrijheid in 1945 niet herwonnen. Nederland had begin 1940 met 1.200 zeeschepen een van de grootste koopvaardijvloten ter wereld. Deze vloot telde ruim 32.000 bemanningsleden, waarvan ongeveer 19.000 Nederlanders. VAARPLICHT De Nederlandse regering in ballingschap in Londen besloot in juni 1940 de koopvaardij te militariseren en legde bemanningsleden een vaarplicht op. Nog dezelfde maand hielpen Nederlandse schepen bij de evacuatie van Britse troepen uit Duinkerken naar Engeland. Daarna speelden ze onder meer een cruciale rol bij de evacuatie van Britse eenheden uit Griekenland in april 1941, de bevoorrading van Malta midden 1941, de invasie van Frans Noord-Afrika eind 1942 en de invasie van Normandië op en na D-Day. Bovendien namen Nederlandse koopvaardijschepen massaal deel aan de Slag om de Atlantische Oceaan, de konvooien van de Verenigde Staten naar de Sovjet-Unie en aan de konvooien over de Stille Oceaan. Ook in de Indische wateren speelde de Nederlandse koopvaardij een grote rol, vooral in de eerste maanden van 1942. ENORME VERLIEZEN In totaal gingen 525 Nederlandse koopvaardijschepen verloren, waarbij 4.200 zeelieden het leven lieten. Desondanks bleef de Nederlandse koopvaardij een essentiële rol speken, zelfs ruim na de geallieerde overwinning in 1945. Soldaten moesten met hun materieel tenslotte ook weer terug naar huis. Pas in maart 1946 werd de vaarplicht opgeheven. GROOTSTE BIJDRAGE De inzet van de koopvaardijvloot is de grootste Nederlandse bijdrage aan de geallieerde overwinning en van onschatbare waarde gebleken. Toch is deze bijdrage lange tijd onderbelicht gebleven. De expositie ‘Varen voor Vrijheid’ brengt dit dramatische verhaal in het Katwijks Museum tot leven met aangrijpende foto’s, persoonlijke voorwerpen, authentieke scheepsmodellen, indrukwekkende schilderijen, een grote wand met scheepsmodellen op schaal en een imposante maquette van een konvooi op zee. Gedurende de expositie worden rondleidingen gegeven en lezingen georganiseerd, waarin experts en nabestaanden deze bijzondere geschiedenis verder uitdiepen.  

Volgende