Zet het in de agenda
Regelmatig organiseren historische verenigingen, musea en andere erfgoed-organisaties lezingen, tentoonstellingen, wandelingen, open dagen en andere interessante, leuke en en leerzame activiteiten. Hier vindt u daarvan een overzicht.
Agenda eendaags
Toonkunstorkest Leiden 150 jaar (1874-2024)

22 apr 2025 - Lezing door Simon Andriesen - Toonkunstorkest Leiden 150 jaar (1874-2024) In 2024 bestond het Toonkunstorkest Leiden 150 jaar. Simon Andriesen, meer dan 30 jaar cellist in het orkest, schreef het jubileumboek. In zijn lezing gaat hij in op de oprichting in 1834 van de (Leidse) Maatschappij voor Toonkunst, waaruit 40 jaar later het orkest zou ontstaan. Ook de concurrentie met de (landelijke) Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, die 'Leiden' maar al te graag wilde inlijven, komt aan de orde. Het orkest heeft in zijn 150 jaar 20 dirigenten gekend. Tijdens de lezing maken we kennis met een aantal van hen. Sommigen waren zeer belangrijk voor het muziekleven in Leiden in de negentiende eeuw, zoals Adriaan Wetrens, die ook dirigent was van Sempre Crescendo. Hij was zo populair dat het bestuur van dat orkest nog steeds jaarlijks op zijn geboortedag zijn graf schoonmaakt. Hij organiseerde om de twee jaar in de Hooglandse Kerk een tweedaags muziekfestival dat bezoekers trok uit het hele land; koningin Sophie was een van de trouwste fans. Na een bescheiden begin ontwikkelde het Toonkunstorkest Leiden zich tot een volwaardig symfonieorkest met jaarlijks drie goedbezochte concertseries. Diverse solisten die kort na hun opleiding met het orkest optraden, vonden later hun weg naar de grote beroepsorkesten. Rond de lezing wordt door een aantal orkestleden muziek gemaakt. Link: Toonkunstorkest Leiden 150 jaar (1874-2024)
avondrondleiding universiteit 28 april 2025

28 apr 2025 - Avondrondleiding: Kunst in het Academiegebouw 28 april 2025 Het Academiegebouw van de Universiteit Leiden is niet alleen een plek van academische tradities, maar ook een schatkamer vol kunst. Tijdens een exclusieve rondleiding neemt Corrie van Maris u mee langs de kunstwerken die de eeuwenoude gangen en trappen sieren. Als specialist bij het Academisch Historisch Museum en de Diensten Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden brengt zij de verhalen achter deze werken tot leven. Eén van de meest fascinerende verhalen is dat van Victor de Stuers, een rechtenstudent die zich in 1865 liet opsluiten om de wenteltrap van het gebouw te voorzien van muurtekeningen. Deze illustraties, die de trap omtoverden tot de 'Gradus Academici' - de treden van de academicus symboliseren de intellectuele klim die een student moet maken om kennis en wijsheid te vergaren. De muurtekeningen zijn een blijvende herinnering aan het studentenleven van toen én nu. In 2020 kreeg de historische kunst een hedendaagse tegenhanger met een indrukwekkend werk van kunstenaar Adam Uriel. Zijn creatie, een moderne interpretatie van De Stuers' werk, vormt een visuele dialoog tussen verleden en heden. Tijdens de rondleiding ontdekt u hoe deze kunstwerken samen een verhaal vertellen over de ontwikkeling van kennis en cultuur binnen de universiteit. De rondleiding speelt zich voor een groot deel af op een trap, daarom wordt verwacht dat u goed ter been bent. Datum: 28 april 2025 Tijd: 19.00 Duur excursie: 45 minuten Kosten: 4 euro voor leden en 6,50 voor introducés Maximaal 15 deelnemers Inschrijven via onderstaand inschrijfformulier Pas na betaling bent u officieel aangemeld. Betaalrekening: NL67INGB0005901264 op naam van HVOL Commissie Excursies Heeft u betaald maar u kunt door omstandigheden toch niet mee dan krijgt u het geld terug als u dit voor 18 april aan ons doorgeeft. INSCHRIJFFORMULIER Link: avondrondleiding universiteit 28 april 2025
Wereldverbeteraars of zolderkamergeleerden?

30 apr 2025 - In het kader van het 450-jarig bestaan van Universiteit Leiden organiseert LEIDSCHRIFT op 30 april een symposium met als thema: 'Wereldverbeteraars of zolderkamergeleerden? De rol van de universiteit binnen de maatschappij.' Tijdens het symposium zullen verschillende sprekers reflecteren op de relatie tussen de universiteit en de maatschappij door de eeuwen heen. Programma De sprekers zijn Judith Pollman, hoogleraar Vroegmoderne Geschiedenis en Pieter Slaman, universiteits- en onderwijshistoricus. Verder zullen ook twee studenten aan het woord zijn, Isabel en Lika. Aansluitend vindt een paneldiscussie plaats. De discussie kan daarna voortgezet tijdens de borrel. Over Leidschrift Leidschrift is een academisch historisch tijdschrift dat sinds 1984 wordt uitgegeven door Stichting Leidschrift. De redactie bestaat uit studenten Geschiedenis van de Universiteit Leiden en één docent-lid van de opleiding Geschiedenis (op dit moment Carolien Stolte). Deze redactie neemt het op zich om drie keer per jaar een nummer uit te brengen met daarin artikelen van vooraanstaande historici uit zowel binnen en buitenland. Daarnaast worden veel edities verder uitgebreid met relevante interviews of boekrecensies. Datum: woensdag 30 april 2025 Tijd: 19:30 uur Toelichting: De inloop is tussen 19:00 en 19:30 uur. Om 19:30 start het programma. Locatie Kamerlingh Onnes Gebouw Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Zaal: Lorentzzaal Meld je aan! De toegang is gratis, maar aanmelding is verplicht via onderstaand formulier. Aanmeldformulier
Inloopmiddag Genealogie

10 mei 2025 - De werkgroep Genealogie van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn houdt elke tweede zaterdagmiddag van de maand een inloopmiddag van 13.00-16.00 uur. Wilt u informatie over genealogie kom dan langs! Sinds de uitzendingen van het TV-programma "Verborgen Verleden" is het onderzoek naar onze voorouders erg populair geworden. Gaat u met het onderzoek beginnen of bent al wat verder, maar loopt u ergens tegen aan, vraag de werkgroep Genealogie om advies. Aanmelden via het e-mailadres info@HVAlphen.nl kan nuttig zijn, maar is niet strikt noodzakelijk. Als u gerichte vragen hebt is het wel handig als u deze vooraf stelt, dan kan mogelijk door de werkgroepleden al wat voorwerk worden verricht. De werkgroep Genealogie zit elke tweede zaterdagmiddag in het verenigingsgebouw De Vergulde Wagen, van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn, ter hoogte van de HEMA van 13:00 uur tot 16:00 uur. Eventueel kan er ook in overleg een afspraak op een andere dag gemaakt worden, het verenigingsgebouw is elke woensdagmiddag en zaterdag geopend.
Dirk van Eck-Lezing

11 mei 2025 - De Dirk van Ecklezing in 2025 kent als thema 125 jaar sociaaldemocratie in Leiden. Daarover verscheen in het jaarboekje van de HVOL een artikel en twee van de auteurs, Jan Marinus Wiersma en Arie de Jong, zullen de lezing geven. Jan Marinus richt zich op de periode van de oprichting van de SDAP tot de fusie in 1946 tot PvdA en Arie vertelt het verhaal vanaf deze fusie in 1946. Lange tijd was de partij (eerst SDAP, later de PvdA) onderdeel van een sociaal-democratische beweging. Voor de oorlog vond die haar thuis in het Volksgebouw aan de Herengracht, waarvan de aankoop werd gefinancierd door Dirk van Eck die lange tijd de voorman was van de SDAP. In de duolezing zal de nadruk liggen op enkele politieke sleutelmomenten van de Leidse sociaaldemocratie. Zoals de scheuring in 1909, de entree in de gemeenteraad in 1919, de deelname aan B&W vanaf 1935, de generatiewisseling en breuk in 1969/1970, het linkse college van 1974 en het verlies van de leidende positie in de lokale politiek vanaf 2002. Getoond wordt het Volksgebouw op een prentbriefkaart van rond 1920, fotograaf onbekend. N.B. De foto is publiek domein en afkomstig van de Beeldbank. Link: Dirk van Eck-Lezing
Doe-Dag: Rijnland & Bollenstreek

13 mei 2025 - Digitalisering van je collectie en archief: waar begin je? Vaak is het handig om samen te werken met erfgoedorganisaties in de buurt. Daarom gaan we samen aan de slag om te kijken waar jouw organisatie staat. En we gaan (niet-digitaal!) aan de slag met de basis van het registreren en verbinden van objecten. Over deze regiobijeenkomst Hoe zorg je ervoor dat digitalisering van de collectie goed in het beleid en de begroting is geborgd? Hoe ziet het registreren en verbinden van digitale objecten er ‘onder de motorkap’ eigenlijk uit? En hoe zoek je samenwerking met lokale erfgoedorganisaties die tegen dezelfde vraagstukken aanlopen? Tijdens deze Data-Doe-Dag gaan we aan de slag met deze vragen. We starten met het gezamenlijk invullen van de Zelfscan Digitaal Erfgoed. Zo krijg je een goed beeld waar jouw organisatie staat met betrekking tot digitalisering van de collectie. En welke stappen jullie kunnen zetten om dit te kunnen verbeteren. Daarnaast gaan we praktisch (niet-digitaal!) aan de slag met het beschrijven en verbinden van een (digitaal) object. Zodat je meer inzicht krijgt in de processen en technologie van Linked (Open) Data om collecties met elkaar te verbinden. 'Alleen ga je sneller, samen kom je verder'. Daarom werken we voor het digitaliseren en verbinden van collecties samen binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE). En zo delen kennis, tools en samenwerkingen met elkaar. Link naar Erfgoedhuis Zuid-Holland
Fietstocht Boerhaave

18 mei 2025 - Op zondag 18 mei is het weer eens tijd voor een fietstocht. Dit keer is het onderwerp de sporen, die we kunnen terug vinden in Leiden en omgeving van Hermanus Boerhaave (1668?1738) arts en botanicus. We zullen o.a. zijn geboorteplaats/plek in Voorhout bezoeken, zijn mooie grote woonstee met park in Oegstgeest en in Leiden de Hortus, Museum Boerhaave en de Waag. Kijken waarom Boerhaave in zijn tijd zo belangrijk en trendsettend was voor de Universiteit van Leiden. Zien, dat hij ook buiten Nederland bekendheid genoot. Leuk om te ontdekken, in dit jubileumjaar van de universiteit, dat hij onze universiteit op de kaart zette. Ons startpunt zal bij museummolen De Valk zijn, makkelijk voor degenen, die met de auto komen en de fiets mee willen nemen. We verzamelen daar om 10:30 uur. Na een korte inleiding in de open lucht gaan we op pad. We zullen de lunch genieten in Voorhout. De excursie duurt tot halverwege de middag. De kosten voor de tocht zijn inclusief de lunch € 19,00 voor (duo)leden en € 21,50 voor introduc's. Het maximum aantal deelnemers is vastgesteld op 16. Inschrijven via onderstaand formulier of telefonisch 06-17487728 (Liesbeth Brugman) of 06-38293277 (Leo Roosjen) Datum: 18 mei 2025 Tijd: 10.30 uur Duur excursie: circa 15.00 uur Kosten: €19,00 voor (duo)leden en €21,50 voor introduc's Maximaal 16 deelnemers Inschrijven via onderstaand inschrijfformulier. Pas na betaling bent u officieel aangemeld. Betaalrekening: NL67INGB0005901264 op naam van HVOL Commissie Excursies Heeft u betaald maar u kunt door omstandigheden toch niet mee? Dan krijgt u het geld terug als u dit vóór 8 mei aan ons doorgeeft. INSCHRIJFFORMULIER Link: Fietstocht Boerhaave
Leidse Salon: Stolpersteine in Leiden

25 mei 2025 - Op zondagmiddag 25 mei organiseren de commissie Dirk van Eck en de Werkgroep Stolpersteine Leiden een Leidse Salon. In 1992 is de Duitse kunstenaar Gunter Demnig gestart met het plaatsen van Stolpersteine. Ze worden geplaatst voor de woningen waar slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog hebben gewoond. De struikelstenen herinneren ons aan hun bestaan. In heel Europa liggen er inmiddels meer dan 110.000. In Leiden werken we gestaag aan het plaatsen van bijna 300 stenen voor de Joodse medeburgers die de oorlog niet hebben overleefd. Aan het plaatsen van elke steen gaat uitgebreid onderzoek vooraf. Zo gebruiken we veel verschillende archieven. We zoeken ook altijd verwanten of nabestaanden op. Sociale media zoals Facebook zijn dan heel nuttig. Voor elk persoon maken we dan een kleine biografie, om hem of haar weer enigszins tot leven te wekken. Op onze website zijn al die biografie?n terug te vinden. Pieter Schrijnen zal met zijn collega?s van de Werkgroep Stolpersteine Leiden vertellen over dat onderzoek vooraf, en over de waarde die dit project heeft voor de nabestaanden en voor de stad. Na afloop gaan we nog even op eigen kosten een borrel pakken in het Pakhuis in de Doelensteeg. Link: Leidse Salon: Stolpersteine in Leiden
Vrijwilligersdag Zuid-Holland

14 jun 2025 - Ben je vrijwilliger? Zet dan in je agenda een grote (rood-groene) streep onder zaterdag 14 juni: dan organiseren we samen met de Groene Motor de provinciale Vrijwilligersdag, een dag om vrijwilligers te bedanken voor hun onvermoeibare inzet voor erfgoed en groen. Aanmelden kan al! Over de Vrijwilligersdag Wanneer: zaterdag 14 juni, 09.00-16.00 uur Waar: Fortresse Holland in de vesting van Hellevoetsluis Thema: Handen uit de mouwen! Programma: diverse leuke activiteiten, zoals een rondleiding langs de verdedigingswallen, vogelspotten, excursie naar Ramtorenschip De Buffel en nog veel meer Aanmelden: gratis en vanaf nu al mogelijk! Meld je alvast aan
Agenda meerdaags
Boven het maaiveld

23 apr t/m 7 sep 2025 - In Boven het maaiveld ziet u de meest opvallende en spraakmakende ontdekkingen van 25 jaar Nederlandse archeologie (2000-2025), met bijzondere vondsten uit het hele land, van Maastricht tot Texel. De tentoonstelling presenteert meer dan vijfhonderd objecten, die afkomstig zijn van zo’n tweehonderd vindplaatsen. De voorwerpen zijn bij opgravingen letterlijk ‘boven het maaiveld’ gekomen en steken er figuurlijk bovenuit door hun betekenis en waarde. Alle Nederlandse provincies zijn vertegenwoordigd, inclusief de Caribische eilanden van de ABCSSS-groep. Ook alle soorten opgravers komen voorbij, van overheidsinstanties tot detectorzoekers en vrijwilligers. Ga naar tentoonstelling
Geneologie in het Katwijks Museum

1 aug 2024 t/m 1 dec 2025 - Genealogie is een discipline van de geschiedkunde die zich bezighoudt met voorouderonderzoek dan wel de afstamming van de familienaam. Binnen het Katwijks Museum houdt de Werkgroep Genealogie zich bezig met het laatste, de afstamming van de familienaam. Het doel van de werkgroep is het in beeld brengen van de Katwijkse families binnen de dorpen: Katwijk aan Zee, Katwijk aan den Rijn, Rijnsburg, Valkenburg. Als bronnen worden gebruikt doopregisters, kerkbladen en open bronnen van de burgerlijke stand. De doopregisters gaan terug tot omstreeks 1600. Aangezien de dorpen Rijnsburg en Valkenburg pas sinds 2005 aan de nieuwe gemeente Katwijk zijn toegevoegd is dit nog een grotendeels braakliggend onderzoeksgebied en is nog veel informatie nodig om een compleet beeld te krijgen. Zie voor meer informatie katwijksmuseum.nl
Bestemming Bereikt?

17 mei 2024 t/m 30 apr 2025 - Op 16 mei opende Erfgoedhuis Zuid-Holland de tentoonstelling ‘Bestemming bereikt?’ in het Archeologiehuis in Alphen aan den Rijn. Deze tentoonstelling neemt je mee naar de vele, soms niet eerder vertelde Zuid-Hollandse migratieverhalen. Centraal staan niet alleen de verhalen achter opgegraven voorwerpen uit Zuid-Holland, maar ook recente persoonlijke objecten en verhalen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. Vanaf 17 mei 2024 tot en met 30 april 2025 zijn zowel verschillende archeologische objecten als objecten van de deelnemers te zien in de tentoonstelling ‘Bestemming Bereikt?’ in het Archeologiehuis in Museumpark Archeon. Over ‘Bestemming bereikt?’ De tentoonstelling 'Bestemming bereikt?' gaat over de verhalen achter opgegraven voorwerpen die vanuit andere plaatsen – ver weg of dichtbij – naar Zuid-Holland zijn gebracht. Deze vondsten zijn gecombineerd met persoonlijke voorwerpen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. De verhalen hebben één ding gemeen: ze gaan over de mensen en gemeenschappen die aan de basis staan van het huidige Zuid-Holland en onze cultuur hebben verrijkt en onze identiteit mede hebben gevormd. De tentoonstelling gaat daarnaast over de verbindende kracht van archeologie en objecten. De verhalen achter de objecten helpen ons de ander, zowel de hedendaagse als de historische ander, beter te begrijpen. Objecten kunnen zo afstanden overbruggen, zowel in ruimte en tijd, als tussen personen. Zo kan ook ‘Bestemming bereikt?’ op verschillende manier worden uitgelegd.