Zet het in de agenda
Regelmatig organiseren historische verenigingen, musea en andere erfgoed-organisaties lezingen, tentoonstellingen, wandelingen, open dagen en andere interessante, leuke en en leerzame activiteiten. Hier vindt u daarvan een overzicht.
Agenda eendaags
Inloopmiddag Genealogie
9 nov 2024 - De werkgroep Genealogie van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn houdt elke tweede zaterdagmiddag van de maand een inloopmiddag van 13.00-16.00 uur. Wilt u informatie over genealogie kom dan langs! Sinds de uitzendingen van het TV-programma "Verborgen Verleden" is het onderzoek naar onze voorouders erg populair geworden. Gaat u met het onderzoek beginnen of bent al wat verder, maar loopt u ergens tegen aan, vraag de werkgroep Genealogie om advies. Aanmelden via het e-mailadres deverguldewagen@hetnet.nl kan nuttig zijn, maar is niet strikt noodzakelijk. Als u gerichte vragen hebt is het wel handig als u deze vooraf stelt, dan kan mogelijk door de werkgroepleden al wat voorwerk worden verricht. De werkgroep Genealogie zit elke tweede zaterdagmiddag in het verenigingsgebouw De Vergulde Wagen, van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn, ter hoogte van de Aarhof van 13:00 uur tot 16:00 uur. Eventueel kan er ook in overleg een afspraak op een andere dag gemaakt worden.
Lezing Historie Cronesteyn
10 nov 2024 - Een Oud en Levend Landschap, door Sophie Visser, historisch landschapsspecialist Veel mensen wandelen in dit prachtige polderpark, maar dat wordt nóg leuker als men wat van de geschiedenis van het park weet. De oude geschiedenis en gebruik van het park gaf in 2023 aanleiding tot een aanvraag voor een status als gemeentelijk monument in Leiden. Sophie Visser geeft 10 november een lezing hierover in de Tuin van de Smid. Het grootste deel van het park bestaat uit een middeleeuws landschap, terug te zien bij en rond het vroegere kasteel Cronesteyn met zijn kasteelbos en oude grachten, en ook in het polderlandschap met zijn oude bochtige kreken en onregelmatige slotenpatroon. In de jaren ’80 is een parkontwerp met veel bomen, paden, uiteenlopende planten en een moerastuin toegepast. Daardoor is in het hele Polderpark bijzondere natuur aanwezig. En mede door de vele enthousiaste bezoekers blijft het landschap levend. Zien we jou bij de lezing? Meld je aan via info@groencronesteyn.nl Tijd en locatie: 14.00 uur in De Tuin van de Smid Entree € 5,00 inclusief koffie/thee
Wandelexcursie door d'Oude Morsch
10 nov 2024 - Na de recente successen van wandelexcursies door Leidse buurten (Maredijk en Tuinstad-Staalwijk) wederom een excursie waarbij we ons concentreren op één enkele buurt: d'Oude Morsch. Anders dan de naam doet vermoeden is d'Oude Morsch één van de jongste uitbreidingen van Leiden vóór de explosieve groei vanaf eind 19de eeuw. Het maakt deel uit van de vierde stadsuitleg van 1611. D'Oude Morsch wordt begrensd door Morssingel, Galgenwater, Beestenmarkt en Nieuwe Beestenmarkt. Zowel qua oppervlakte als qua inwonersaantal is d'Oude Morsch één van de kleinste buurten van Leiden. Doordat het voor een belangrijk deel bestaat uit (semi)openbaar gebied (Park De Put, Tuin Wereldmuseum Leiden en Kiekpad) is het daardoor ook één van de dichtst bevolkte buurten. Deze wandeling is speciaal voor de HVOL-leden ontwikkeld door stadsgidsen Willem Hogendoorn en Sijbrand de Rooij. De wandeling start en eindigt bij Sociëteit Amicitia. De wandelexcursie, inclusief presentatie, duurt ongeveer 2 uur. De kosten inclusief koffie/thee en gebakje zijn €12,50 voor (duo)leden en €15,00 voor introduc's. Inschrijven via de website of telefonisch: 06-12261897(Patricia van der Lecq) of 06-17487728 (Liesbeth Brugman). Nadere gegevens voor betaling van de deelnamekosten vind u hier. De excursie is helaas al volgeboekt! INSCHRIJVEN OP RESERVELIJST Link: Wandelexcursie door d'Oude Morsch
Verleden met visie: Erfgoed en duurzaamheid
15 nov 2024 - Hoe beschermen we ons erfgoed in een steeds sneller veranderende wereld? Welke keuzes moeten we maken en hoe kunnen we juist gebruik maken van erfgoed om onze leefomgeving toekomstbestendig te maken? Over deze vragen en meer gaan we het hebben op de Erfgoeddag op vrijdag 15 november in de Stadsgehoorzaal in Leiden. Meld je aan
Rijnlandse Gesachiedenis bestaat 10 jaar en dat is een feestje waard
16 nov 2024 - Rijnlandse Geschiedenis bestaat bijna tien jaar en dat gaan we vieren op zaterdagmiddag 16 november in Archeon in Alphen aan den Rijn. Wat begon in 2014 met zeven verenigingen, is nu een netwerk van bijna vijftig organisaties, waaronder bijna alle lokale verenigingen, de twee streekarchieven en grote musea. Op de website staan nu al meer dan 200 artikelen. En naar verwachting zullen in 2024 zo’n tienduizend bezoekers de website weten te vinden. De organisatie staat en dat is een feestje waard. Vanaf 13.30 bent u welkom en om 14.00 opent dagvoorzitter Hans Blom de middag. Daarna volgen twee interessante lezingen en de prijsuitreiking van de wedstrijd. Aanmelden verplicht Link naar het feestprogramma
VOL Een avontuurlijk leven rond 1900: over de architecte van het 'Kasteeltje'
18 nov 2024 - Een avontuurlijk leven rond 1900 De dagboeken van Margarethe von Uexküll Güldenband (1873-1970) In maart verscheen een uitgave van de dagboeken van baronesse Margarethe von Uexküll Güldenband. Zij was de architecte van het 'Kasteeltje' aan de Jan van Goyenkade, dat vanuit de trein naar Utrecht zo mooi te zien is. Margarethe werd geboren in Kowno, Litouwen, als jongste uit een gezin van acht. Al op jonge leeftijd bleek haar kloek verstand, maar omdat er in de wijde omtrek van haar ouderlijk huis geen geschikt onderwijs voor meisjes was, besloot zij (haar ouders waren gestorven) in Bern naar het gymnasium te gaan; haar voogden werden van dit besluit niet in kennis gesteld. Via Zürich en München belandde zij, met een doctoraat in de biologie op zak, in 's Lands Plantentuin te Buitenzorg, in het voormalig Nederlands-Indië. Daar ontmoette zij haar toekomstig echtgenoot Anton Nieuwenhuis, met wie zij zich in Leiden zou vestigen. Zij kregen vier kinderen. Maatschappelijk was Margarethe zeer actief: samen met Aletta Jacobs streed zij voor de vrouwenbeweging, zij was mede-oprichter van de Bond voor Vrouwenkiesrecht. De wetenschap bleef lonken: om haar werk te kunnen voortzetten kochten zij een eilandje in de Leidse buurt Vreewijk, waarop zij in 1911 hun huis 'Ons Eiland' bouwden. Dat huis is tegenwoordig bekend als 't Kasteeltje; Marja Herfst, kleindochter van de baronesse, is er de 'kasteelvrouwe'. In haar familiehuis vertelt zij over haar bijzondere grootmoeder, de tuin die zij in Leiden aanlegde en over 't Kasteeltje. Na afloop van de lezing is het boek Een avontuurlijk leven rond 1900. Een autobiografisch verslag (uitg. Ginkgo) te koop. U kunt het laten signeren. Link: VOL Een avontuurlijk leven rond 1900: over de architecte van het 'Kasteeltje' door Marja Herfst
Verklede pracht en praal - Kostuums voor de Leidse studentenmaskerade van 1910
28 nov 2024 - In vorige eeuwen vormde verkleden een geliefd tijdverdrijf voor velen. Verkleedkleding is in verschillende museale kostuumcollecties aanwezig, maar blijkt ook vaak bewaard op zolders van adellijke landhuizen, verspreid door heel Nederland. Deze 'verkleedkleren', die vaak overduidelijk kledingstijlen imiteren, wekken niet altijd serieuze onderzoeksaandacht, en zijn dan ook een wat aparte en onderbelichte categorie binnen de kostuumwetenschap. Toch gaat er in veel gevallen een interessante wereld schuil achter deze vaak luxe uitgevoerde kleding. Het Academisch Historisch Museum te Leiden herbergt een kleine, maar intrigerende verzameling verkleedkleren en accessoires, die vooral uit de tweede helft van de 19de en begin 20ste eeuw dateren. In die periode worden deze kostuums gedragen tijdens de lustrumfeesten van de universiteit, waarvan een groots opgezette, gekostumeerde maskerade-optocht het ultieme hoogtepunt vormt. Studenten die deze feestelijke, maar kostbare outfits kunnen veroorloven, paraderen door de stad, waarbij ze een historische optocht uit het illustere vaderlands verleden naspelen. In het streven naar historische accuraatheid werden kosten noch moeite gespaard voor hun kleding en verdere persoonlijke uitrusting. In deze lezing van Rosalie Sloof staat de studentenmaskerade van 1910 centraal. Behalve enkele volledige kostuums zijn diverse originele kostuumontwerpen bewaard gebleven, en ook foto's van deelnemers. Daarbij doen zowel nationale als buitenlandse kranten regelmatig verslag van alle voorbereidingen. Bij Erfgoed Leiden zijn stapels rekeningen te vinden van leveranciers van luxeartikelen, niet alleen uit Leiden, Den Haag of Amsterdam, maar zelfs ook uit Brussel en Parijs. De hele verkleedpartij van 1910 blijkt verrassend goed gedocumenteerd, mede doordat een torenhoge overschrijding van het budget plaatsvindt - zo hoog dat na afloop een onderzoekscommissie de hele gang van zaken moest onderzoeken. Deelname van twaalf vrouwelijke studentes - voor die tijd een primeur - blijkt eveneens gedocumenteerd. Eén jurk, gelabeld 'van een onbekende studente', kon in het onderzoek weer gekoppeld worden aan de oorspronkelijke eigenaresse, evenals het modehuis waar deze fraaie creatie is vervaardigd. Link: Verklede pracht en praal - Kostuums voor de Leidse studentenmaskerade van 1910 nader bekeken
Vertelconcert door het LAC ensemble
30 nov 2024 - LAC-ensemble. “Mijn oma Bep Rietveld, een gezongen portret. In de corona periode heeft zangeres Liesbeth Korpershoek dit Vertelconcert, waarin zij o.m. chansons zingt, over haar oma Bep Rietveld geschreven. Aanvang:17.30 en 20.00 uur Waar: Katwijks Museum, Voorstraat 46, Katwijk aan Zee Info en bestellen: www.katwijksmuseum.nl
Jan van Houtlezing 2024 - Harry de Raad over Het beleg van Alkmaar
15 dec 2024 - Nu het 450 jaar geleden is dat Leiden werd ontzet, is er veel aandacht voor wat zich toen in Leiden tijdens en na het ontzet op 3 oktober 1574 afspeelde. De gebeurtenissen in Leiden waren onderdeel van de eerste jaren van de tachtigjarige oorlog, de opstand van de Nederlanden tegen het Spaanse gezag. Sommige gebeurtenissen in die jaren waren bepalend voor de onafhankelijkheid van Nederland. Een daarvan was het beleg van Alkmaar in 1573 dat uitliep op een overwinning voor de opstandelingen: bij Alkmaar begint de victorie! De Jan van Houtlezing op 15 december 2024 gaat over het beleg van Alkmaar en hoe je de gebeurtenissen daar in het bredere kader van de opstand moet plaatsen. De lezing wordt gehouden door Harry de Raad, historicus, die zich intensief met de geschiedenis van Alkmaar heeft beziggehouden. Hij is ereburger van de stad Alkmaar. Hij schreef veel over de geschiedenis van Alkmaar, zoals het in 2023 gepubliceerde Het beleg van Alkmaar, opstand en oorlog in de stad en omgeving 1566-1576. De Jan van Houtlezing wordt elk jaar gehouden op een zondagmiddag rond de geboortedatum (14 december 1542) en overlijdensdatum (12 december 1609) van stadssecretaris Jan van Hout die een groot stempel wist te drukken op het Leiden aan het einde van de 16de eeuw. Link: Jan van Houtlezing 2024 - Harry de Raad over Het beleg van Alkmaar
Agenda meerdaags
Tentoonstelling Majalla's Mantel - Rafelranden van het Leidse Laken
9 nov 2024 t/m 12 jan 2025 - Museum De Lakenhal presenteert van 9 november 2024 t/m 12 januari 2025 Majalla’s Mantel – Rafelranden van het Leidse Laken. In dit participatieve kunstproject worden de verbanden tussen de historische Leidse lakenindustrie en de slavenhandel onderzocht. Speciaal voor dit project werkt kunstenaar Sarah van Lamsweerde (NL/BE) samen met erfgoedspecialist en performer Alicia Hoost (NL/SU), theatermaker en stemperformer Esther Mugambi (AU/KE), beeldend kunstenaar Eugenie Boon (NL/CW) en textielkunstenaar en projectcoördinator Claire Zandvliet (NL). Majalla De naam Majalla verwijst naar een tot slaaf gemaakt jongetje dat werd genoemd in de correspondentie van Daniel van Eijs, een Leidse lakenhandelaar en latere plantage-eigenaar. Historicus Sjoerd Ramackers ontdekte dit tragische verhaal tijdens zijn onderzoek naar de rol van Leiden in de koloniale geschiedenis. De naam Majalla staat symbool voor de talloze levens die verloren gingen op de plantages van Van Eijs in Berbice (het huidige Guyana), waar de gemiddelde levensduur van tot slaaf gemaakte mensen slechts acht jaar bedroeg. Vrijheidsmantel Geïnspireerd door verhalen van verzet tegen slavernij, besloten Hoost en Van Lamsweerde om postuum een vrijheidsmantel te creëren voor Majalla en zijn naamgenoten. Deze mantel, een symbool van hoop en ontsnapping, stelt zich voor hoe Majalla zichzelf had kunnen bevrijden in een wereld van ongelijkheid en onderdrukking. Doe mee: ontrafelsessies Deze zomer gaan Alicia Hoost, Sarah van Lamsweerde en Esther Mugambi met jou op zoek naar de verborgen verhalen van Leiden. Zo wordt de verbinding tussen oud Leids textiel en de slavenhandel onderzocht. Een beladen geschiedenis, die zij graag willen ontrafelen op een creatieve en helende manier: samen aan de slag met textiel, zang en jouw verhalen. De sessies vinden plaats op vier zaterdagen in het Atelier van Museum De Lakenhal. Iedereen is welkom!
Nieuwe tentoonstelling | Bronstijd - Vuur van verandering
18 okt 2024 t/m 16 mrt 2025 - Vanaf 17 oktober 2024 bent u van harte welkom voor een bezoek aan Bronstijd - Vuur van verandering. Deze grote, tijdelijke tentoonstelling brengt de bronstijd in Nederland (2000-800 v.Chr.) en Europa in beeld, met spectaculaire offergaven, machtige rituele zwaarden en kostbare elite-voorwerpen. De bronstijd was een periode van grote veranderingen in heel Europa. De expositie brengt in dat kader de indrukwekkendste en mooiste objecten uit Nederland en omringende landen bij elkaar, met bijzondere bruiklenen uit musea in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Denemarken. Bronstijd is te zien t/m 16 maart 2025. Meer informatie over de tentoonstelling
Genealogie Spreekuur in het Museum van Hazerswoude
28 sep t/m 21 dec 2024 - Vanaf zaterdag 23 maart 2024 zal er in het Historisch Museum een spreekuur gehouden worden voor alle genealogie vragen over Hazerswoude. Er zal dan een werkgroep onder leiding van Mauring Roest aanwezig zijn die u op weg helpt bij het zoeken naar de stamboom van uw familie. Is een van uw voorouders geboren, getrouwd of gestorven in Hazerswoude en ben u geïnteresseerd om daar wat meer over te weten te komen? Kom dan eens op een van deze zaterdagen langs en misschien vindt u zo het verborgen verleden van uw familie. Het museum is gevestigd aan de Dorpsstraat 66 te Hazerswoude-Dorp. Indien u vooraf uw vraag naar ons mailt kunnen wij misschien alvast iets opzoeken: conservator@museumhazerswoude.nl Voor 2024 zijn dit de vastgestelde data: 27 april 25 mei 22 juni 27 juli 24 augustus 28 september 26 oktober 23 november 21 december
Geneologie in het Katwijks Museum
1 aug 2024 t/m 1 dec 2025 - Genealogie is een discipline van de geschiedkunde die zich bezighoudt met voorouderonderzoek dan wel de afstamming van de familienaam. Binnen het Katwijks Museum houdt de Werkgroep Genealogie zich bezig met het laatste, de afstamming van de familienaam. Het doel van de werkgroep is het in beeld brengen van de Katwijkse families binnen de dorpen: Katwijk aan Zee, Katwijk aan den Rijn, Rijnsburg, Valkenburg. Als bronnen worden gebruikt doopregisters, kerkbladen en open bronnen van de burgerlijke stand. De doopregisters gaan terug tot omstreeks 1600. Aangezien de dorpen Rijnsburg en Valkenburg pas sinds 2005 aan de nieuwe gemeente Katwijk zijn toegevoegd is dit nog een grotendeels braakliggend onderzoeksgebied en is nog veel informatie nodig om een compleet beeld te krijgen. Zie voor meer informatie katwijksmuseum.nl
Bestemming Bereikt?
17 mei 2024 t/m 30 apr 2025 - Op 16 mei opende Erfgoedhuis Zuid-Holland de tentoonstelling ‘Bestemming bereikt?’ in het Archeologiehuis in Alphen aan den Rijn. Deze tentoonstelling neemt je mee naar de vele, soms niet eerder vertelde Zuid-Hollandse migratieverhalen. Centraal staan niet alleen de verhalen achter opgegraven voorwerpen uit Zuid-Holland, maar ook recente persoonlijke objecten en verhalen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. Vanaf 17 mei 2024 tot en met 30 april 2025 zijn zowel verschillende archeologische objecten als objecten van de deelnemers te zien in de tentoonstelling ‘Bestemming Bereikt?’ in het Archeologiehuis in Museumpark Archeon. Over ‘Bestemming bereikt?’ De tentoonstelling 'Bestemming bereikt?' gaat over de verhalen achter opgegraven voorwerpen die vanuit andere plaatsen – ver weg of dichtbij – naar Zuid-Holland zijn gebracht. Deze vondsten zijn gecombineerd met persoonlijke voorwerpen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. De verhalen hebben één ding gemeen: ze gaan over de mensen en gemeenschappen die aan de basis staan van het huidige Zuid-Holland en onze cultuur hebben verrijkt en onze identiteit mede hebben gevormd. De tentoonstelling gaat daarnaast over de verbindende kracht van archeologie en objecten. De verhalen achter de objecten helpen ons de ander, zowel de hedendaagse als de historische ander, beter te begrijpen. Objecten kunnen zo afstanden overbruggen, zowel in ruimte en tijd, als tussen personen. Zo kan ook ‘Bestemming bereikt?’ op verschillende manier worden uitgelegd.