Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

Agenda eendaags

Inloopmiddag Genealogie

9 nov 2024 - De werkgroep Genealogie van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn houdt elke tweede zaterdagmiddag van de maand een inloopmiddag van 13.00-16.00 uur. Wilt u informatie over genealogie kom dan langs! Sinds de uitzendingen van het TV-programma "Verborgen Verleden" is het onderzoek naar onze voorouders erg populair geworden. Gaat u met het onderzoek beginnen of bent al wat verder, maar loopt u ergens tegen aan, vraag de werkgroep Genealogie om advies. Aanmelden via het e-mailadres deverguldewagen@hetnet.nl kan nuttig zijn, maar is niet strikt noodzakelijk. Als u gerichte vragen hebt is het wel handig als u deze vooraf stelt, dan kan mogelijk door de werkgroepleden al wat voorwerk worden verricht. De werkgroep Genealogie zit elke tweede zaterdagmiddag in het verenigingsgebouw De Vergulde Wagen, van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn, ter hoogte van de Aarhof van 13:00 uur tot 16:00 uur. Eventueel kan er ook in overleg een afspraak op een andere dag gemaakt worden.

VOL Een avontuurlijk leven rond 1900: over de architecte van het 'Kasteeltje'

18 nov 2024 - Een avontuurlijk leven rond 1900 De dagboeken van Margarethe von Uexküll Güldenband (1873-1970) In maart verscheen een uitgave van de dagboeken van baronesse Margarethe von Uexküll Güldenband. Zij was de architecte van het 'Kasteeltje' aan de Jan van Goyenkade, dat vanuit de trein naar Utrecht zo mooi te zien is. Margarethe werd geboren in Kowno, Litouwen, als jongste uit een gezin van acht. Al op jonge leeftijd bleek haar kloek verstand, maar omdat er in de wijde omtrek van haar ouderlijk huis geen geschikt onderwijs voor meisjes was, besloot zij (haar ouders waren gestorven) in Bern naar het gymnasium te gaan; haar voogden werden van dit besluit niet in kennis gesteld. Via Zürich en München belandde zij, met een doctoraat in de biologie op zak, in 's Lands Plantentuin te Buitenzorg, in het voormalig Nederlands-Indië. Daar ontmoette zij haar toekomstig echtgenoot Anton Nieuwenhuis, met wie zij zich in Leiden zou vestigen. Zij kregen vier kinderen. Maatschappelijk was Margarethe zeer actief: samen met Aletta Jacobs streed zij voor de vrouwenbeweging, zij was mede-oprichter van de Bond voor Vrouwenkiesrecht. De wetenschap bleef lonken: om haar werk te kunnen voortzetten kochten zij een eilandje in de Leidse buurt Vreewijk, waarop zij in 1911 hun huis 'Ons Eiland' bouwden. Dat huis is tegenwoordig bekend als 't Kasteeltje; Marja Herfst, kleindochter van de baronesse, is er de 'kasteelvrouwe'. In haar familiehuis vertelt zij over haar bijzondere grootmoeder, de tuin die zij in Leiden aanlegde en over 't Kasteeltje. Na afloop van de lezing is het boek Een avontuurlijk leven rond 1900. Een autobiografisch verslag (uitg. Ginkgo) te koop. U kunt het laten signeren. Link: VOL Een avontuurlijk leven rond 1900: over de architecte van het 'Kasteeltje' door Marja Herfst

Verklede pracht en praal - Kostuums voor de Leidse studentenmaskerade van 1910

28 nov 2024 - In vorige eeuwen vormde verkleden een geliefd tijdverdrijf voor velen. Verkleedkleding is in verschillende museale kostuumcollecties aanwezig, maar blijkt ook vaak bewaard op zolders van adellijke landhuizen, verspreid door heel Nederland. Deze 'verkleedkleren', die vaak overduidelijk kledingstijlen imiteren, wekken niet altijd serieuze onderzoeksaandacht, en zijn dan ook een wat aparte en onderbelichte categorie binnen de kostuumwetenschap. Toch gaat er in veel gevallen een interessante wereld schuil achter deze vaak luxe uitgevoerde kleding. Het Academisch Historisch Museum te Leiden herbergt een kleine, maar intrigerende verzameling verkleedkleren en accessoires, die vooral uit de tweede helft van de 19de en begin 20ste eeuw dateren. In die periode worden deze kostuums gedragen tijdens de lustrumfeesten van de universiteit, waarvan een groots opgezette, gekostumeerde maskerade-optocht het ultieme hoogtepunt vormt. Studenten die deze feestelijke, maar kostbare outfits kunnen veroorloven, paraderen door de stad, waarbij ze een historische optocht uit het illustere vaderlands verleden naspelen. In het streven naar historische accuraatheid werden kosten noch moeite gespaard voor hun kleding en verdere persoonlijke uitrusting. In deze lezing van Rosalie Sloof staat de studentenmaskerade van 1910 centraal. Behalve enkele volledige kostuums zijn diverse originele kostuumontwerpen bewaard gebleven, en ook foto's van deelnemers. Daarbij doen zowel nationale als buitenlandse kranten regelmatig verslag van alle voorbereidingen. Bij Erfgoed Leiden zijn stapels rekeningen te vinden van leveranciers van luxeartikelen, niet alleen uit Leiden, Den Haag of Amsterdam, maar zelfs ook uit Brussel en Parijs. De hele verkleedpartij van 1910 blijkt verrassend goed gedocumenteerd, mede doordat een torenhoge overschrijding van het budget plaatsvindt - zo hoog dat na afloop een onderzoekscommissie de hele gang van zaken moest onderzoeken. Deelname van twaalf vrouwelijke studentes - voor die tijd een primeur - blijkt eveneens gedocumenteerd. Eén jurk, gelabeld 'van een onbekende studente', kon in het onderzoek weer gekoppeld worden aan de oorspronkelijke eigenaresse, evenals het modehuis waar deze fraaie creatie is vervaardigd. Link: Verklede pracht en praal - Kostuums voor de Leidse studentenmaskerade van 1910 nader bekeken

Volgende

Agenda meerdaags

Tentoonstelling Majalla's Mantel - Rafelranden van het Leidse Laken

9 nov 2024 t/m 12 jan 2025 - Museum De Lakenhal presenteert van 9 november 2024 t/m 12 januari 2025 Majalla’s Mantel – Rafelranden van het Leidse Laken. In dit participatieve kunstproject worden de verbanden tussen de historische Leidse lakenindustrie en de slavenhandel onderzocht. Speciaal voor dit project werkt kunstenaar Sarah van Lamsweerde (NL/BE) samen met erfgoedspecialist en performer Alicia Hoost (NL/SU), theatermaker en stemperformer Esther Mugambi (AU/KE), beeldend kunstenaar Eugenie Boon (NL/CW) en textielkunstenaar en projectcoördinator Claire Zandvliet (NL).   Majalla De naam Majalla verwijst naar een tot slaaf gemaakt jongetje dat werd genoemd in de correspondentie van Daniel van Eijs, een Leidse lakenhandelaar en latere plantage-eigenaar. Historicus Sjoerd Ramackers ontdekte dit tragische verhaal tijdens zijn onderzoek naar de rol van Leiden in de koloniale geschiedenis. De naam Majalla staat symbool voor de talloze levens die verloren gingen op de plantages van Van Eijs in Berbice (het huidige Guyana), waar de gemiddelde levensduur van tot slaaf gemaakte mensen slechts acht jaar bedroeg.   Vrijheidsmantel Geïnspireerd door verhalen van verzet tegen slavernij, besloten Hoost en Van Lamsweerde om postuum een vrijheidsmantel te creëren voor Majalla en zijn naamgenoten. Deze mantel, een symbool van hoop en ontsnapping, stelt zich voor hoe Majalla zichzelf had kunnen bevrijden in een wereld van ongelijkheid en onderdrukking.   Doe mee: ontrafelsessies Deze zomer gaan Alicia Hoost, Sarah van Lamsweerde en Esther Mugambi met jou op zoek naar de verborgen verhalen van Leiden. Zo wordt de verbinding tussen oud Leids textiel en de slavenhandel onderzocht. Een beladen geschiedenis, die zij graag willen ontrafelen op een creatieve en helende manier: samen aan de slag met textiel, zang en jouw verhalen. De sessies vinden plaats op vier zaterdagen in het Atelier van Museum De Lakenhal. Iedereen is welkom!  

Nieuwe wegen voor zes Leidse Parochiekerken

1 nov 2024 t/m 2 feb 2025 -  In Leiden ondergaan zes rooms-katholieke kerkgebouwen de laatste tijd grote veranderingen: de Hartebrug, Joseph, Lodewijk, Antonius, Petrus en Maria Middelares. Ze worden gerestaureerd, gerenoveerd, verbouwd of heringericht en één wordt herbestemd of gesloopt. De kerken verschillen sterk in stijl en inrichting en geven een boeiend beeld van ons religieus en cultureel erfgoed.  In opdracht van het parochiebestuur HH Petrus en Paulus en met steun van tal van fondsen heeft kunstenaar/onderzoeker dr. Krien Clevis deze veranderingen fotografisch vastgelegd. Vijf jaar lang (2019-2024) volgde ze met haar camera het ingrijpende proces van behoud en verlies, hoop en toekomst. Een proces dat niet alleen om gebouwen en geloof gaat, maar dat ook raakt aan de emoties van de gemeenschappen.  Dit project wordt afgesloten met de tentoonstelling De Verkondiging in de Leidse Petruskerk. Krien Clevis installeert hiervoor zes monumentale fotowerken in de bogen van het middenschip. Daarnaast verschijnt er een magazine met een mozaïek aan perspectieven over kerk en geloof, erfgoed en kunst – met Leiden in de hoofdrol. Deze multimediale installatie van beeld, licht en geluid groeit samen met de andere publieksactiviteiten mee met de veranderingsprocessen van de kerken.  De Verkondiging is het resultaat van een nauwe samenwerking met de gemeenschappen van de zes kerken. Zowel bij de realisatie van het project als het publieksprogramma is de hulp van vrijwilligers, pastoraal werkers, parochianen en vele anderen onmisbaar geweest.  De tentoonstelling De Verkondiging van Krien Clevis vindt plaats in de Petruskerk in Leiden van 1 november 2024 t/m 2 februari 2025. Het fotoproject en de tentoonstelling zijn een samenwerkingsverband van de Leidse parochie HH Petrus en Paulus en Krien Clevis. Erfgoed Leiden en Omstreken verzorgt aanvullend historisch archiefmateriaal en filmcompilaties.  Gelijktijdig presenteert Museum De Lakenhal twee interventies van Krien Clevis naar aanleiding van dit project. 

Tentoonstelling "Sporen van 3 oktober 1574 in Warmond"

16 okt t/m 28 dec 2024 - 2024 is een jubileumjaar! Exact 450 jaar geleden, op 3 oktober 1574, werd Leiden na een lang en zwaar beleg eindelijk bevrijd van de Spanjaarden! Niet alleen Leiden gaat deze gebeurtenis dit jaar vieren, maar de hele regio, want alle dorpen in de streek kregen met het beleg te maken. Ook Warmond! Daar is de kerkruïne bij de Oude Toren een stille getuige van het beleg. Vaak schrijft men dat de Leidenaren de Warmondse kerk afbrandden om te voorkomen dat Spanjaarden zich erin verschansten, maar klopt dit verhaal wel? En wat gebeurde er in Warmond vóór, tijdens en ná het beleg? De bewaard gebleven archieven vertellen een heus oorlogsverhaal: een massale uittocht van Warmondse vluchtelingen naar de stad, plunderingen van het dorp door zowel Staatse als Spaanse soldaten, afgebrande boerderijen en geroofde vee en oogsten, en het beleg van de Warmondse kastelen! Maar de archieven vertellen ook een heroïsch verhaal: wist u bijvoorbeeld dat de heer van Warmond de stad met eigen soldaten verdedigde? Als held van het verzet kreeg de heer van Warmond de hoogste militaire en diplomatieke verantwoordelijkheden, aan de zijde van de Prins van Oranje. Dit alles is het onderwerp van een nieuwe tentoonstelling, georganiseerd door het Historisch Genootschap Warmelda. De tentoonstelling zal worden gehouden in de Roekenhof (Herenweg 84 te Warmond) en zal op 7 september officieel worden geopend. Een week later zullen er bij de Open Monumentendagen nog meer activiteiten plaatsvinden. Zo zal voor de Warmondse Protestantse Kerk (Herenweg 82) op zaterdag 14 september om 11 uur de officiële aftrap worden gegeven voor een historische fietstocht in het teken van 3 oktober 1574. Tijdens de Open Monumentendagen (14-15 september) is de tentoonstelling op zaterdag geopend van 10 tot 16 uur, en op zondag van 12 tot 16 uur. De tentoonstelling is daarna iedere zaterdag van 11 tot 14 uur te bezoeken.

Tentoonstelling Leiden viert feest - 450 jaar optochten

21 sep 2024 t/m 2 mrt 2025 - Samen feestvieren is van alle tijden. Optochten zijn daarvoor de perfecte vorm. Ze zorgen voor saamhorigheid en een gedeelde identiteit. Wanneer de maatschappij verandert, veranderen optochten mee – bijvoorbeeld van elitair naar democratisch, van verdeeld naar eensgezind of omgekeerd. Daarmee zijn optochten een spiegel van de samenleving. Met de tentoonstelling Leiden viert feest – 450 jaar optochten viert Museum De Lakenhal samen met de stad en de universiteit de rijke traditie die Leiden op dit gebied kent – een traditie die nog steeds springlevend is. Ook blikken we vooruit naar de toekomst.   Leiden als optochtenstad Nergens anders in ons land wordt de ontstaansgeschiedenis van Nederland al zo lang zo uitbundig gevierd als in Leiden. Al sinds Leidens Ontzet op 3 oktober 1574 en de oprichting van de universiteit op 8 februari 1575 worden in de stad optochten georganiseerd. Met de tentoonstelling Leiden viert feest – 450 jaar optochten blikken we terug op deze rijke geschiedenis.   Van schuttersparades naar volksfeest In de tentoonstelling ontdek je welke ontwikkelingen deze optochten door de eeuwen heen in Leiden hebben doorgemaakt: van de militaire en theatrale parades door schutters en rederijkers in de vroegmoderne tijd en de studentmaskerades in de negentiende eeuw tot de taptoe vandaag de dag. Ook blikken we vooruit: hoe zal de optocht van de toekomst eruitzien?   Wandelen door vierenhalve eeuw geschiedenis In de tentoonstelling komen sprekende objecten en beelden van optochten uit alle tijden samen. Met schilderijen, meterslange prenten, foto’s, films, kostuums en attributen laten we zien hoe groots deze vieringen werden en worden aangepakt. Bezoekers wandelen zo door vierenhalve eeuw Leidse optochtengeschiedenis.   Samenwerkinspartners Universiteit Leiden | 3 October Vereeniging | Erfgoed Leiden en Omstreken | Theater Instituut Nederland

Bestemming Bereikt?

17 mei 2024 t/m 30 apr 2025 - Op 16 mei opende Erfgoedhuis Zuid-Holland de tentoonstelling ‘Bestemming bereikt?’ in het Archeologiehuis in Alphen aan den Rijn. Deze tentoonstelling neemt je mee naar de vele, soms niet eerder vertelde Zuid-Hollandse migratieverhalen. Centraal staan niet alleen de verhalen achter opgegraven voorwerpen uit Zuid-Holland, maar ook recente persoonlijke objecten en verhalen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. Vanaf 17 mei 2024 tot en met 30 april 2025 zijn zowel verschillende archeologische objecten als objecten van de deelnemers te zien in de tentoonstelling ‘Bestemming Bereikt?’ in het Archeologiehuis in Museumpark Archeon.  Over ‘Bestemming bereikt?’ De tentoonstelling 'Bestemming bereikt?' gaat over de verhalen achter opgegraven voorwerpen die vanuit andere plaatsen – ver weg of dichtbij – naar Zuid-Holland zijn gebracht. Deze vondsten zijn gecombineerd met persoonlijke voorwerpen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. De verhalen hebben één ding gemeen: ze gaan over de mensen en gemeenschappen die aan de basis staan van het huidige Zuid-Holland en onze cultuur hebben verrijkt en onze identiteit mede hebben gevormd.  De tentoonstelling gaat daarnaast over de verbindende kracht van archeologie en objecten. De verhalen achter de objecten helpen ons de ander, zowel de hedendaagse als de historische ander, beter te begrijpen. Objecten kunnen zo afstanden overbruggen, zowel in ruimte en tijd, als tussen personen. Zo kan ook ‘Bestemming bereikt?’ op verschillende manier worden uitgelegd.

Rembrandts vier zintuigen - Zijn eerste schilderijen

20 jan 2024 t/m 30 mrt 2025 - Museum De Lakenhal is jarig! In 2024 bestaat het museum 150 jaar. Dat vieren we met de presentatie Rembrandts vier zintuigen – Zijn eerste schilderijen. Rembrandt maakt deze reeks, zijn vroegst bekende werk, als hij rond de 18 jaar oud is en in Leiden woont. De presentatie bestaat, naast de Brillenverkoper (het Zicht) uit de eigen collectie, uit drie werken uit The Leiden Collection uit New York: de Operatie (het Gevoel), de Drie zangers (het Gehoor) en de Flauwgevallen patiënt (de Reuk). De vier schilderijen zijn 150 dagen in het museum te zien. TOONBEELD VAN EXPERIMENT Met deze reeks varieert Rembrandt op een klassiek thema in de kunsten. De zintuigen worden vaak verbeeld als personificaties van elegante vrouwen met vaste attributen. Rembrandt kiest juist voor alledaagse scènes, met een marskramer die zijn waar probeert te slijten, een bezoekje aan de dokter en mensen die samenkomen om te zingen. MEESTER IN DE DOP De werken laten zien hoe vernieuwend Rembrandt op jonge leeftijd al is: hij speelt met licht en donker, heeft een losse verftoets en kiest voor alledaagse personages. De zintuigenreeks laat daarmee zien wat een eigenwijs, experimenteel en vindingrijk kunstenaar Rembrandt van meet af aan is: wat later zijn handelsmerk zou worden, is hier in de kiem al aanwezig. VOOR HET EERST SAMEN IN LEIDEN Het is voor het eerst dat de schilderijen samen in Leiden te zien zijn: de stad waar Rembrandt is geboren, zijn eerste schilderopleiding geniet en zijn eerste stappen zet als kunstenaar. Ze worden getoond naast meer werken uit de vaste collectie van Museum De Lakenhal: van de jonge Rembrandt en andere beroemde schilders uit zijn omgeving, onder wie Jan Lievens en Gerrit Dou.

Volgende